Analiza porównawcza regulacji Sztucznej Inteligencji w Unii Europejskiej i Stanach Zjednoczonych

Sztuczna Inteligencja (AI/SI) w ostatnich latach coraz wyraźniej wpływa na społeczeństwo, budząc zarówno entuzjazm, jak i obawy. Jej dynamiczny rozwój sprawia, że staje się ona tematem licznych debat i refleksji naukowych. Jej wpływ obejmuje innowacje, technologiczne rozwiązania, poprawę jakości życia, ale również rodzi dystopijne wizje przyszłości. W związku z potencjalnymi szansami i zagrożeniami, prawodawcy stają przed istotnym wyzwaniem. Zdefiniowanie SI okazuje się kluczowym zadaniem, gdyż od tego zależy skuteczność ram regulacyjnych. W niniejszej pracy analizuję wyzwania związane z definiowaniem i regulacją tego Sztucznej Inteligencji, z perspektywy podejścia Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych. Część teoretyczna niniejszej pracy skupia się na kontekście technologicznym, zwłaszcza na technologiach datafikacji w ujęciu badaczy i badaczek tego obszaru. Przedstawiam również wybrane modele regulacyjne, trudności, jakie napotykają prawodawcy w nadążaniu za postępem technologicznym oraz alternatywne rozwiązania regulacyjne. Badam także systemy prawne Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych, analizując charakterystyczne dla obydwu podmiotów wartości, kształtujące ich tożsamość, a tym samym strategie polityczne. Główne pytanie badawcze dotyczy planów regulacyjnych UE i USA wobec SI. Przeprowadzam analizę porównawczą, wykorzystując program Atlas.ti do analizy unijnych i amerykańskich aktów prawnych oraz dokumentów strategicznych. Zidentyfikowane kody obejmują m.in: definicje, bezpieczeństwo, wartości, zastosowania, wyzwania, plany regulacyjne i stosunek do SI. Wyniki analizy ukazują, że podejścia UE i USA do regulacji SI znacząco różnią się od siebie, ale wpisują się w charakterystyczne dla nich modele. Unia Europejska posługuje się definicjami SI o różnym stopniu szczegółowości, rozumie ją jednak przede wszystkim przedmiotowo. Regulacje traktuje jako gwarant ochrony praw człowieka i bezpieczeństwa, dążąc do eliminacji nierówności i poprawy dobrobytu na świecie. Stany Zjednoczone natomiast, w szczególności promują wolność gospodarczą i innowacje, minimalizując ograniczające regulacje i rolę rządu. W ich rozumieniu SI przebija się technooptymizm i tendencja do antropomorfizacji, a sama technologia ma służyć głównie Amerykanom, utrzymując ich dominującą pozycję na arenie międzynarodowej. Analiza ujawnia różnice i podobieństwa między podejściem obu aktorów do SI. Ponadto praca wskazuje na swoje ograniczenia i na potrzebę dalszych badań, zwłaszcza w kontekście stanowiska Chin czy analizy dyskursu.

Artificial Intelligence (AI) has increasingly influenced society in recent years, sparking both enthusiasm and concerns. Its dynamic development has made it a subject of numerous debates and scholarly reflections. Its impact encompasses innovations, technological solutions, improvements in quality of life, but also gives rise to dystopian visions of the future. In light of potential opportunities and threats, legislators face a significant challenge. Defining AI proves to be a crucial task, as the effectiveness of regulatory frameworks depends on it. In this study, I analyze the challenges related to defining and regulating Artificial Intelligence, considering the perspectives of the European Union and the United States. The theoretical part of this study focuses on the technological context, particularly on the datafication technologies as perceived by researchers in this field. I also present selected regulatory models, difficulties legislators encounter in keeping up with technological advancements, and alternative regulatory solutions. Additionally, I examine the legal systems of the European Union and the United States, analyzing values that shape their identities and, consequently, political strategies. The main research question pertains to the regulatory plans of the EU and the USA regarding AI. I conduct a comparative analysis using the Atlas.ti program to examine EU and US legal acts and strategic documents. Identified codes include definitions, security, values, applications, challenges, regulatory plans, and attitudes toward AI. The results of the analysis reveal significant differences between the approaches of the EU and the USA to AI regulation, aligning with their characteristic models. The European Union employs various definitions of AI, primarily understanding it objectively. Regulations are seen as guarantees for human rights and security, aiming to eliminate inequalities and improve global prosperity. In contrast, the United States, particularly promoting economic freedom and innovation, minimizes restrictive regulations and government roles. Their understanding of AI reflects techno-optimism and a tendency toward anthropomorphism, with the technology primarily serving Americans to maintain their dominant position on the international stage. The analysis highlights differences and similarities between the approaches of these two powers to AI. Moreover, the study acknowledges its limitations and emphasizes the need for further research, particularly in considering China's stance and discourse analysis.