Der Einsatz der Lernstrategien im ausgewählten DaF-Lehrwerk für die 7. und 8. Klasse der Grundschule

Praca koncentruje się na analizie strategii uczenia się, które są zawarte w wybranym podręczniku do nauki języków obcych, z perspektywy glottodydaktycznej. W pierwszej części omówiono teoretyczne podstawy glottodydaktyki, szczególnie koncentrując się na pojęciu kompetencji komunikacyjnej oraz autonomii uczącego się, które są kluczowe w kontekście uczenia się przez całe życie. Kompetencja komunikacyjna odnosi się do zdolności efektywnego i odpowiedniego posługiwania się językiem w różnych sytuacjach społecznych. Autonomia uczącego się jest zaś związana z umiejętnością samodzielnego planowania, monitorowania i oceny własnego procesu uczenia się. Druga część pracy poświęcona jest szczegółowemu omówieniu strategii uczenia się w kontekście nauki języków obcych. Zdefiniowano pojęcie strategii uczenia się jako świadomych działań podejmowanych przez uczących się w celu ułatwienia procesu przyswajania języka. Strategię te można podzielić na różne kategorie, takie jak strategie poznawcze, metapoznawcze, społeczne i afektywne. Praca podkreśla, że skuteczne wykorzystanie strategii uczenia się może znacząco przyspieszyć proces przyswajania języka, jednak uczniowie często napotykają trudności w samodzielnym ich stosowaniu, szczególnie na drugim poziomie edukacji, który obejmuje uczniów w wieku gimnazjalnym i licealnym. Uczniowie ci mogą potrzebować dodatkowego wsparcia ze strony nauczycieli w zakresie rozwijania kompetencji samodzielnego uczenia się. W trzeciej części pracy przedstawiono badania własne, które koncentrują się na analizie wybranego podręcznika do nauki języków obcych. Opisano metodologię badań, która obejmuje kryteria analizy takie jak struktura podręcznika, zadania i ćwiczenia promujące strategie uczenia się oraz narzędzia wspierające autonomię uczniów. Przeprowadzona analiza podręcznika miała na celu ocenę, w jakim stopniu podręcznik wspiera rozwijanie autonomii uczniów oraz ich umiejętność stosowania strategii uczenia się. Badanie wykazało, że podręcznik w pewnym stopniu promuje autonomiczne uczenie się, oferując różnorodne strategie i zadania, które angażują uczniów w refleksję nad własnym procesem uczenia się. Niemniej jednak, wskazano również na pewne ograniczenia podręcznika, takie jak niewystarczająca liczba zadań wspierających rozwijanie umiejętności samodzielnego uczenia się, co może ograniczać efektywność procesu nauki.

This thesis analyzes learning strategies in a selected foreign language textbook from a glottodidactic perspective. The first part discusses the theoretical foundations of glottodidactics, including the concept of communicative competence and the importance of learner autonomy in the context of lifelong learning. It also highlights how autonomous foreign language learning is considered in key educational documents, such as the Common European Framework of Reference for Languages (CEFR). The second part of the thesis focuses on the essential aspects of teaching learning strategies within the context of foreign language education. Learning strategies are defined as conscious actions aimed at facilitating the language acquisition process. Different types of strategies and their significance for effective learning are discussed. Additionally, the challenges faced by students, especially at the secondary education level, in independently applying these strategies are highlighted. The third part of the thesis presents original research, including an analysis of a selected foreign language textbook. The research methodology is described, including the analysis criteria such as the textbook’s structure, tasks supporting learning strategies, and tools promoting learner autonomy. The analysis aimed to assess the extent to which the textbook supports learner autonomy and their ability to apply learning strategies. The results indicated that the textbook promotes autonomous learning, though some limitations were identified, such as the lack of sufficient tasks to foster independent learning.

Die Arbeit analysiert Lernstrategien in einem ausgewählten Lehrbuch zum Fremdsprachenerwerb aus glottodidaktischer Perspektive. Im ersten Teil werden die theoretischen Grundlagen der Glottodidaktik erläutert, darunter das Konzept der kommunikativen Kompetenz und die Bedeutung der Lernendenautonomie im Kontext des lebenslangen Lernens. Es wird auch dargestellt, wie autonomes Fremdsprachenlernen in wichtigen Bildungsdokumenten, wie dem Gemeinsamen Europäischen Referenzrahmen für Sprachen (GER), berücksichtigt wird. Der zweite Teil der Arbeit befasst sich mit den grundlegenden Aspekten des Lehrens von Lernstrategien im Kontext des Fremdsprachenunterrichts. Lernstrategien werden als bewusste Handlungen definiert, die den Sprachlernprozess erleichtern sollen. Verschiedene Arten von Strategien und ihre Bedeutung für effektives Lernen werden erörtert. Zudem wird auf die Schwierigkeiten hingewiesen, denen Lernende, insbesondere auf der Sekundarstufe, bei der eigenständigen Anwendung dieser Strategien begegnen. Im dritten Teil der Arbeit werden eigene Untersuchungen vorgestellt, die eine Analyse eines ausgewählten Lehrbuchs zum Fremdsprachenerwerb umfassen. Die Forschungsmethodik wird beschrieben, einschließlich der Analysekriterien wie der Struktur des Lehrbuchs, der Aufgaben zur Unterstützung von Lernstrategien und der Werkzeuge zur Förderung der Autonomie der Lernenden. Ziel der Analyse war es, zu bewerten, inwieweit das Lehrbuch die Autonomie der Lernenden und ihre Fähigkeit zur Anwendung von Lernstrategien unterstützt. Die Analyse ergab, dass das Lehrbuch autonomes Lernen fördert, obwohl einige Einschränkungen festgestellt wurden, wie zum Beispiel das Fehlen ausreichender Aufgaben zur Förderung der Selbstständigkeit im Lernen.