Polacy na Białorusi wobec odrodzenia narodowego na Litwie w latach 1988-1991

Po długich powojennych latach niszczenia przez władze partyjne i sowieckie BSRR polskości, Polacy białoruscy dzięki gorbaczowowskiej „pieriestrojce” dostali w latach 1988-1991 historyczną szansę na rzecz polskiego odrodzenia narodowego której nie zmarnowali. Te dokonania nie są aż tak imponujące, a byłyby jeszcze skromniejsze gdyby nie przykład i pomoc która płynęła z Wilna. Gdyby nie było Wilna nie byłoby i odrodzenia polskiego na Białorusi. Z tym stwierdzeniem znając realia odrodzenia polskości w latach 1988-1991 nie da się polemizować. Stan polskości na Litwie w tamtym okresie był w pewnym sensie wyznacznikiem w realizacji potrzeb narodowych Polaków w BSRR, z czym nie mogły się nie liczyć lokalne i centralne władze białoruskie oraz władze w Moskwie. To był decydujący argument na korzyść dezyderatów polskich wobec władz białoruskich, w których nie było argumentów by w granicach jednego państwa w sposób zróżnicowany traktować obywateli ZSRR polskiego pochodzenia. Polskie Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe, później działacze Związku Polaków na Białorusi jako autentyczni reprezentanci polskiej mniejszości w BSRR, mimo prób ze strony różnych czynników nie pozwolili wciągnąć Polaków w różne projekty centralnej władzy w Moskwie mające osłabić dążenie Litwinów i Białorusinów do tworzenia swoich niezależnych i suwerennych państw.