Joseph Conrad’s Independence Journalism and its “Post‑romantic Entanglement”

Studium spośród niewielkiego kręgu Conradowskiej publicystyki niepodległościowej i okołoniepodległościowej wyróżnia Zbrodnię rozbiorów jako ten tekst autora Lorda Jima, w którym ostatecznie i w pełni dojrzale dochodzi do głosu polskoromantyczna, tyrtejsko-balladowa intertekstualność. Conrad wszelako, odnosząc się do Mickiewiczowskich Lilii oraz Ksiąg narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego, nie pozostaje bynajmniej niewolnikiem własnej aluzji czy reminiscencji. Romantycyzacja, którą nasyca swój szkic, integruje raczej cały wywód, co więcej – sprzyja też jego intrygującej intelektualizacji: polska tradycja literacka, zredukowana tutaj bowiem do barwnej (np. frenetycznej jak w Liliach) konwencji, a uwolniona ze swoich „usztywniających” ram, stanowi dla Conrada rodzaj skrzętnie zaplanowanej, wyszukanej „gry literackiej”, którą docenić może nie-wtajemniczony w patos sprawy polskiej, zagraniczny czytelnik Conrada – ten, na którym pisarzowi zależy w tym przypadku najbardziej.