Licencja
Specyfika współcześnie obowiązującej instytucji ograniczenia handlu w niedzielę i święta
Abstrakt (PL)
W ramach rozważań odnoszących się do problematyki ograniczenia pracy w handlu w niedzielę i święta praca ta skupiać się będzie przede wszystkim na analizie zagadnień prawnych wynikających z wprowadzonej w dniu 10 stycznia 2018 r. ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz niektóre inne dni, jak również i na nieuniknionych rezultatach bezpośrednio z niej wynikających. W pierwszej kolejności, poniższa praca przybliżać będzie siatkę pojęciową, z której to część terminów zostały po raz pierwszy zdefiniowane w polskim ustawodawstwie, w szczególności charakteryzując sformułowania takie jak: „handel”, „wykonywanie pracy w handlu”, „wykonywanie czynności związanych z handlem”, „placówka handlowa”, „niedziela”, czy „święta”. W dalszym ciągu opisywanym zostaje ogólny przekrój rozwiązań prawnych wynikających z ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz niektóre inne dni mających wpływ na działalności gospodarcze prowadzone w ramach sektora gospodarczego jakim jest handel, ramy czasowe wskazywanego w pracy ograniczenia, ich zakresu podmiotowego oraz katalogu podmiotów, które bezpośrednio z mocy ustawy wyłączone są spod ograniczenia. Autor pracy dokonuję ponadto zestawienia odrębnych ustawodawstw odnoszących się do ograniczenia pracy w handlu w niedzielę obowiązujących w wybranych państwach członkowskich Unii Europejskiej, przede wszystkim unaoczniając różnice i podobieństwa jakie między nimi występują. Przywołane są m.in.: Węgry, Francja, Niemcy, czy Hiszpania. Wreszcie przytaczanymi zostają skutki tejże regulacji, które od momentu jej wejścia w życie są stale wyrażane w postaci różnorodnych badań, raportów oraz ankiet. Dotyczyć będą one sfery społecznej, w szczególności kwestii takich jak: zadowolenie i aprobata społeczna, wpływ na zmianę jakości życia rodzin, w których to rodzice zatrudnieni są w branży handlowej, jak również i zmieniające się znaczenie statusu Kościoła Katolickiego oraz niedzielnych obrzędów religijnych. W pracy zwraca się ponadto uwagę na zróżnicowaną opinie publiczną, na podstawie której stwierdzić można niezwykle wysoki stopień niezgodności poglądów społeczeństwa polskiego. Oprócz tej płaszczyzny, poruszony zostanie również aspekt gospodarczy, zwłaszcza w odniesieniu do sytuacji przedsiębiorców prowadzących działalności gospodarcze nastawione na handel oraz na branże poboczne ściśle z handlem związane, potencjalną zmiana w stopniu zatrudnienia bądź obrocie gospodarczym w tych sektorach od 2018 r., czy nabierającym na znaczeniu statusie handlu elektronicznego oraz stacji benzynowych wskutek wprowadzonego ograniczenia. W drodze deliberacji, oprócz ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz niektóre inne dni, z pomocą posłużył szereg innych aktów normatywnych, dzięki którym możliwe było uzupełniające rozwinięcie całokształtu poruszanej tematyki. Zdecydowanie największą wagę będzie mieć w tym przypadku Kodeks pracy, który bezpośrednio odsyła do ustawy z 10 stycznia 2018 r., natomiast przy konstruowaniu pracy istotne znaczenie miały również m.in.: ustawa o dniach wolnych od pracy, ustawa o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, ustawa o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, czy ustawa o Państwowej Inspekcji Pracy. Wymienione wyżej akty prawne umożliwiły przeprowadzenie kompleksowej i dogłębnej analizy, uwzględniając wieloaspektowy charakter ograniczenia pracy w handlu w niedziele i święta. Z tego względu poruszone zostają ponadto rozmaite konteksty ów ograniczenia, dotyczące m.in.: odpowiedzialności wykroczeniowej oraz karnej względem przedsiębiorców naruszających zakaz handlu w niedziele i święta, sytuację osób zatrudnionych w sektorze handlu o wyznaniu innym niż rzymskokatolickie oraz szeroki zakres legislacji umożliwiający tym grupom swobodną celebrację dni świątecznych, jak również i uprawnienia Państwowej Inspekcji Pracy względem ograniczenia pracy w handlu w niedziele i święta.