Actio pro socio jako środek nadzoru wspólnika w spółkach kapitałowych

Praca poświęcona została instytucji powództwa wspólnika na rzecz spółki (actio pro socio) w prawie w Polskim. Zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych, jeżeli spółka kapitałowa nie wytoczy powództwa o naprawienie wyrządzonej jej szkody w terminie jednego roku od dnia ujawnienia czynu wyrządzającego szkodę, każdy wspólnik może wystąpić z powództwem o naprawienie takiej szkody na rzecz spółki. Regulacja ta ma jednak znikome zastosowanie w praktyce. W pracy kompleksowo przeanalizowano konstrukcję actio pro socio, a w szczególności przedmiot i przesłanki powództwa, kwestie odpowiedzialności wspólnika z tytułu wystąpienia z pozwem oraz aspekty prawnoprocesowe postępowania. Praca ma na celu zidentyfikowanie powodów niewielkiego zainteresowania tą instytucją wśród wspólników spółek kapitałowych.

The paper is devoted to the institution of a shareholder's action in favour of the company (actio pro socio) in Polish law. Pursuant to the provisions of the Commercial Companies Code, if a capital company fails to bring an action to redress damage caused to it within one year from the date of disclosure of the act causing the damage, any shareholder may bring an action to redress such damage in favour of the company. However, this regulation has little recognition in practice. The paper comprehensively analyses the construction of actio pro socio, in particular the subject matter and prerequisites of an action, the issues of a shareholder's liability for bringing an action and the legal and procedural aspects of the proceedings. The paper aims to identify the reasons for the low interest in this institution among shareholders of capital companies.