Semickie podłoże językowe i kulturowe w greckim tekście listów Pawła z Tarsu w ujęciu konfrontatywnym z wczesnymi tekstami judaizmu

Niniejsza rozprawa stanowi próbę analizy greckiego korpusu pism Apostoła Pawła przez pryzmat języka i kultury hebrajskiej. Dotychczasowe ujęcia, koncentrując się zazwyczaj na dociekaniach z zakresu filologii greckiej i teologii, w niewystarczającym stopniu uwzględniają, naszym zdaniem, kontekst epoki oraz środowiska językowego, w jakim narodził się ruch wyznawców Jezusa. Niniejsza rozprawa wpisuje się w nurt badań nad Nowym Testamentem w kontekście judaizmu, choć w przyjętej tu interpretacji wolimy określać tego rodzaju wpływy jako kontekst hebrajski, co pozwala nam zawrzeć w jednym określeniu zarówno wpływy językowe, jak i kulturowe. Rozprawa zredagowana została na planie kompozycyjnym Listu do Galacjan, jednak analiza obejmuje również inne teksty korpusu Pawłowego, a także, w zależności od potrzeb analizy, inne teksty Nowego Testamentu, Biblii Hebrajskiej oraz istotne dla naszego wywodu teksty okresu drugiej świątyni oraz nieco późniejszą literaturę tannaitów.

The dissertation attempts to analyze the Greek corpus of the Apostle Paul's writings through the lens of Hebrew language and culture. Existing approaches, commonly focused on inquiries pertaining to Greek philology and theology, fail, in our opinion, to pay sufficient regard to the context of the era and the linguistic environment in which the movement of Jesus' followers was born. This dissertation constitutes part of the current New Testament studies in the context of Judaism, albeit the interpretation adopted here favors a reference to such influences as the Hebrew context, which enables inclusion of both linguistic and cultural imprints in a single term. The dissertation has been composed upon the compositional plane of the Epistle to the Galatians, nevertheless, the analysis incorporates other texts of the Pauline corpus, as well as various texts of the New Testament, the Hebrew Bible, the texts of the Second Temple period and the slightly later Tannaitic literature relevant to our argument, depending on the analysis requirements.