Przestępstwo zgwałcenia w Polsce na tle wybranego orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka .

W niniejszej pracy ukazano rozważania na temat definicji przestępstwa zgwałcenia obowiązującej w polskim Kodeksie karnym w 1997 roku. Asumptem do powstania pracy są postulaty zmiany definicji przestępstwa zgwałcenia pojawiające się cyklicznie w dyskusjach między polskimi prawnikami. W pierwszym rozdziale niniejszej pracy przedstawiono rys historyczny zagadnienia przestępstwa zgwałcenia, zwracając uwagę na nieścisłości terminologiczne panujące w czasie pierwszej Rzeczypospolitej, w zakresie tego przestępstwa, omówiono kodyfikację państw zaborczych pod których panowaniem prawnym znajdowała się Rzeczpospolita w okresie rozbiorów. W dalszej kolejności przedstawiono najważniejsze elementy przestępstwa zgwałcenia w różnych polskich kodyfikacjach, omówiono kodyfikacje, które istniały na przestrzeni Rzeczypospolitej Polskiej Ludowej, następnie omówiono szczegółowo brzmienie artykułu 197 Kodeksu Karnego z 1997 roku. Omówiono sposoby doprowadzenia do przestępstwa zgwałcenia, jakie zauważa obecnie Polski kodeks karny, oraz zaproponowano elementy zmiany definicji przestępstwa zgwałcenia, tak aby jeszcze lepiej chronić potencjalne ofiary tych przestępstw. W pracy omówiono także orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka na tle przestępstwa zgwałcenia celem ustalenia jakie elementy są istotne dla ochrony człowieka przed torturami, poniżającym traktowaniem oraz dla ochrony prawa do życia prywatnego, które to prawa zawierają w sobie element pewnego nieskrępowanego decydowania o podejmowaniu bądź niepodejmowaniu kontaktów seksualnych. Przeanalizowanie orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka miało na celu ustalenie czy jedynym elementem na który Trybunał zwraca szczególną uwagę są definicje kodeksowe przestępstwa w różnych krajach Rady Europy, a jeżeli nie to na co Trybunał Europejski zwraca w tym względzie szczególną uwagę. Końcowe rozważanie doprowadziły do ustalenia, ze zmiany artykułu 197 polskiego kodeksu karnego typizującego przestępstwo zgwałcenia są pożądane, ale nie krytycznie niezbędne, a w szczególności nie są one niezbędne w postaci proponowanej przez środowiska lewicowe, które to postulaty z tych środowisk były głównym impulsem do napisania niniejszej pracy.

This paper presents considerations on the definition of the crime of rape in force in the Polish Penal Code in 1997. The impetus for the creation of the paper are demands to change the definition of the crime of rape, which appear periodically in discussions between Polish lawyers. The first chapter presents a historical outline of the issue of the crime of rape, paying attention to the terminological inaccuracies prevailing during the First Polish Republic in the scope of this crime, and the codification of the partitioning states under which the Polish-Lithuanian Commonwealth was under legal rule during the partition period is discussed. Next, the most important elements of the crime of rape in various Polish codifications are presented, the codifications that existed in the People's Republic of Poland are discussed, and then the wording of Article 197 of the Penal Code of 1997 is discussed in detail. Methods of leading to the crime of rape, as currently recognized in the Polish Penal Code, were discussed, and elements of changing the definition of the crime of rape were proposed in order to even better protect potential victims of these crimes. The paper also discusses the jurisprudence of the European Court of Human Rights in the context of the crime of rape in order to determine what elements are important for the protection of a person against torture, degrading treatment and for the protection of the right to private life, which include the element of an unrestricted decision to enter into or not to enter into sexual contacts. The aim of analyzing the case law of the European Court of Human Rights was to determine whether the only element to which the Court pays special attention are the code definitions of crimes in various countries of the Council of Europe, and if not, what the European Court pays special attention to in this respect. The final considerations led to the conclusion that changes to Article 197 of the Polish Penal Code, defining the crime of rape, are desirable, but not critically necessary, and in particular they are not necessary in the form proposed by leftist circles, which were the main impulse to write this paper.