Bitwa o Jadotville (obecnie Likasi) w świetle wybranych dokumentów dotyczących Operacji Organizacji Narodów Zjednoczonych w Kongu

Interwencja ONZ w nowopowstałym Kongu w lipcu 1960 roku stanowiła zupełnie nowy typ operacji pokojowej. Pierwszy raz, w tak dużej skali, pod połączonym dowództwem znalazły się siły wojskowe i struktury cywilne Organizacji. Jednym z czynników prowadzących do interwencji oddziałów międzynarodowych w tym młodym państwie, była groźba wybuchu wojny domowej spowodowana między innymi secesją górniczego regionu Katanga. Prowincja znajdowała się pod silnym wpływem Belgii, a jej władze sprzeciwiały się scentralizowanej władzy w Leopoldville. We wrześniu 1961 roku doszło do największego starcia zbrojnego pomiędzy oddziałami ONZ a Gendarmerie i najemnikami w służbie Katangi – bitwy o Jadotville, górnicze miasteczko dziś znane jako Likasi. Udział w walkach przypadł Irlandczykom z kompanii „A” 35. Batalionu Piechoty. Na podstawie dokumentów związanych z Operacją Organizacji Narodów Zjednoczonych w Kongu, chciałbym przybliżyć wydarzenia z Jadotville oraz przedstawić obraz, w jakim dokumenty ukazują Irlandczyków oraz ich sytuację w przededniu, w trakcie oraz po bitwie. Ponadto, zamierzam również zwrócić uwagę, jak Operację postrzegano w państwach bloku wschodniego, niekoniecznie przychylnych działaniom ONZ i sekretarza Dag’a Hammarskjölda.

The UN intervention in the newly formed Congo in July 1960 was a completely new type of peacekeeping operation. For the first time, on such a large scale, military forces and civil structures of the United Nations were under joint command. One of the factors leading to the intervention of international troops in Congo was the threat of a civil war caused by the secession of the mining region of Katanga. The province was under strong Belgian influence, and its authorities opposed the central government in Leopoldville. The largest armed clash between UN troops and Katangese forces took place in September 1961 in Jadotville, a mining town now known as Likasi. The Company “A” of the Irish 35th Infantry Battalion participated in this battle. Based on documents related to the United Nations Operation in the Congo, I would like to present the events from Jadotville and the image of the Irishmen and their situation before, during and after the battle in the selected documents. In addition, I also intend to draw attention to how the Operation was perceived in the countries of the Eastern Bloc, not necessarily favorable toward the actions of the UN and General Secretary Dag Hammarskjöld.