Umiejętności zawodowe szewców w małych miastach Pomorza Gdańskiego w 2 poł. XIV w. w świetle źródeł archeologicznych.
Abstrakt (PL)
Zagadnienie umiejętności zawodowych szewców w małych miastach Pomorza Gdańskiego w początkowym okresie ich istnienia rozpatrywałam na podstawie zbiorów zabytków skórzanych z badań wykopaliskowych w Pucku, Gniewie, Lęborku i Chojnicach. Wydobyte zostały z dobrze datowanych nawarstwień, przyrastających od czasu zasiedlenia terenu w związku z lokacją miasta – w przypadku Gniewu już od końca XIII wieku, w Chojnicach i Lęborku od około drugiej ćwierci XIV wieku, a w Pucku od około połowy tego stulecia. W toku analizy tych źródeł rejestrowałam ich cechy, które były konsekwencją kolejnych etapów procesu wytwórczego, poczynając od przygotowania surowca podczas wyprawy, jego doboru i sposobu wykorzystania, przez znajomość wykrojów, po techniczne umiejętnościami połączenia poszczególnych elementów w dobry jakościowo i atrakcyjny estetycznie produkt. Zagadnienia te rozpatrywałam odrębnie, analizując poprawność wykonania każdego z etapów produkcji w odniesieniu do współczesnych norm i skromnej bazy porównawczej. Na tej podstawie powzięłam próbę oceny poziomu technicznego wytwórczości małomiasteczkowych skórników.
Abstrakt (EN)
In the present dissertation, I discuss the question of occupational skills of shoemakers in minor Pomerelian towns in the early stages of their development. The study is based on assemblages of leather artefacts obtained during excavations in Puck, Gniew, Lębork, and Chojnice. They were unearthed in layers accumulating since the chartering of these towns – the end of the 13th century in the case of Gniew, circa the second quarter of the 14th century for Chojnice and Lębork, and circa the mid-14th century in the case of Puck. In the course of my analysis of the sources I registered features marking subsequent stages of the manufacturing process: from selection, preparation and use of the raw material through the knowledge of cutting patterns to technical skills required to combine particular elements into a high quality and aesthetically appealing product. I addressed these questions separately by examining correctness of execution of each of the manufacturing stages in juxtaposition to modern norms and a modest available comparative background. This enabled me to make an attempt at evaluating the level of technical manufacturing skills of small-town leatherworkers.