Translation of Humour. A Critical Analysis of the Polish Dubbing and Subtitles in the American Animated Film Cars

Celem niniejszej pracy jest krytyczna analiza przekładu elementów humorystycznych w amerykańskim filmie animowanym „Auta”. Przedmiotem analizy jest polska wersja dubbingowa i wersja z polskimi napisami dialogowymi, a punktem odniesienia—anglojęzyczna wersja dubbingowa. Praca składa się z trzech części. Pierwsza z nich stanowi wstęp teoretyczny na temat tłumaczenia i tłumaczenia audiowizualnego, ze szczególnym uwzględnieniem dubbingu i napisów dialogowych. W tej części poruszone są kwestie takie jak różne podejścia do tłumaczenia i definicja tego pojęcia, strategie tłumaczeniowe, a także zagadnienie tłumaczenia audiowizualnego czy proces tworzenia dubbingu oraz napisów dialogowych w filmie. Druga część pracy poświęcona jest zagadnieniom związanym z humorem. Obejmuje przede wszystkim aspekt definicji pojęcia humoru, jego klasyfikacji, jak i sposobów tłumaczenia humoru w tekstach audiowizualnych. W trzeciej, praktycznej części pracy w sposób krytyczny przeanalizowane zostały wybrane przykłady elementów humorystycznych w języku angielskim oraz ich tłumaczenia na język polski. Przykłady zostały podzielone ze względu na występujący w nich typ humoru: humor językowy, ironię czy humor pozawerbalny. Analizie poddane zostały również przykłady humoru dodanego przez tłumacza, a więc występującego wyłącznie w polskiej wersji językowej filmu. W tej części pracy podjęto również próbę oceny tłumaczeń pod kątem ich wierności wersji oryginalnej i osiągniętego efektu humorystycznego.

The aim of this thesis is a critical analysis of the translation of humorous elements in the American animated film Cars. The subject of the analysis is the Polish dubbed and subtitled version, with the English dubbed version serving as the point of reference. The study consists of three parts. The first part provides a theoretical background of translation and audiovisual translation, with particular emphasis on dubbing and subtitles. This section discusses various approaches to translation and its definition, translation strategies, as well as the concept of audiovisual translation and the process of creating dubbing and subtitles in films. The second part of the study is dedicated to issues related to humour. It primarily covers the definition of humour, humour classification, and ways of translating humour in audiovisual texts. The third, practical part of the paper contains a critical analysis of the selected examples of humorous elements in the English language and their Polish translations. The examples are divided according to the type of humour they represent: verbal humour, irony, or non-verbal humour. In addition, the analysis includes the instances of humour added by the translator, i.e. present exclusively in the Polish version of the film. In this part of the study, an attempt is also made to assess the translations in terms of their conformity with the original version and the achieved humorous effect.