Kościół Ewangelicko-Augsburski na Mazurach. Determinanty funkcjonowania w latach 1918-1989

Praca dotyczy dziejów Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego i jego wiernych. Ukazuje ich niezwykle losy jakie miały miejsce w przeszłości. Cezury obejmują latach 1918-1989, aczkolwiek z racji pragmatycznej, dla potrzeb pracy wykracza nieco poza ich zakres. Autor skupił się głównie na niezwykle trudnym okresie funkcjonowania Kościoła i życia w społeczności ewangelickiej po zakończeniu II Wojny Światowej. Scharakteryzował okres narodzin protestantyzmu, Reformację i jej wpływ na rozwój wiary i kultury na sąsiednie kraje, wykroczył nieco poza czasy transformacji ustrojowej. Praca ma charakter historyczno-politologiczny, lecz występują tu także wątki psychologiczno-socjologiczne, teologiczne, natury filozoficznej. Celem jest zbadanie na podstawie analizy i syntezy zgromadzonego materiału badawczego, sytuację wyznaniową, motywy działania Kościoła w systemie totalitarnym i ówczesnej sytuacji narodowościowej oraz wzajemne relacje.

The work concerns the history of the Evangelical Augsburg Church and its believers. It shows their extraordinary fate that took place in the past. The caesuras cover the years 1918-1989, although for pragmatic reasons they go slightly beyond their scope for the purposes of this work. The author focused mainly on the extremely difficult period of the functioning of the Church and life in the evangelical community after the end of World War II. He characterized the period of the birth of Protestantism, the Reformation and its impact on the development of faith and culture in neighboring countries, going slightly beyond the times of political transformation. The work is of a historical and political nature, but there are also psychological, sociological, theological and philosophical threads. The aim is to examine, based on the analysis and synthesis of the collected research material, the religious situation, the motives of the Church in the totalitarian system and the national situation at that time, as well as mutual relations.