Sądowe ustalenie istnienia stosunku pracy

Przedmiotem pracy dyplomowej jest instytucja sądowego ustalenia istnienia stosunku pracy. Praca przybliża termin zatrudnienia niepracowniczego (z naciskiem na zatrudnienie typu cywilnoprawnego) oraz przedstawia zjawisko zatajenia stosunku pracy umową zlecenia lub umową o dzieło, wymieniając przy tym istotne różnice między umowami cywilnoprawnymi a umową o pracę z perspektywy zarówno osoby świadczącej pracę, jak i osoby ją zlecającej. Rozważaniom poddane są główne powody, dla których strony stosunku decydują się, wbrew obowiązującym regulacjom prawnym, zastąpić stosunek pracy umową cywilnoprawną, a także potencjalne działania w celu przeciwdziałania temu zjawisku. Praca zawiera również szczegółową wykładnię konstytutywnych cech stosunku pracy przewidzianych w art. 22 Kodeksu pracy, w oparciu o przykłady pochodzące głównie z orzecznictwa Sądu Najwyższego. Na końcu opisano procedurę dochodzenia ustalenia stosunku pracy przed sądem, w tym podmioty uprawnione do wnoszenia stosownego powództwa, najważniejsze aspekty, które decydują o uznaniu danego stosunku cywilnoprawnego za stosunek pracy oraz potencjalne konsekwencje dla pracownika i pracodawcy wynikające z prawomocnego ustalenia istnienia takiego stosunku.

The subject of the thesis is the institution of a judicial determination of the existence of an employment relationship. The thesis introduces the term of non-employment (with emphasis on the employment of a civil law type) and presents the phenomenon of concealment of an employment relationship by means of a contract of mandate or contract for specific work, listing the significant differences between civil law contracts and employment contracts from the perspective of both the person providing the work and the person ordering it. The main reasons why the parties to the relationship decide, contrary to the applicable legal regulations, to replace the employment relationship with a civil law contract are considered, as well as potential measures to counteract this phenomenon. The work also contains a detailed interpretation of the constitutive features of the employment relationship provided for in Article 22 of the Labour Code, based on examples derived mainly from the case law of the Supreme Court. Finally, the procedure for pursuing the establishment of an employment relationship before a court is described, including the entities entitled to bring the relevant action, the most important aspects that determine the recognition of a given civil law relationship as an employment relationship and the potential consequences for the employee and the employer resulting from a final determination of the existence of such a relationship.