Charakterystyka rodziny Troodontidae

Troodontidae to rodzina nieptasich dinozaurów, która znana jest niemal wyłącznie z półkuli północnej. Jej zasięg stratygraficzny rozciąga się od późnej jury do końca kredy. Troodontydy są kladem blisko spokrewnionym z ptakami, które nie są jednak ich bezpośrednimi potomkami. Ponad stupięćdziesięcioletnia historia badań tych dinozaurów jest pełna zawiłości i zmian w ich postrzeganiu. Spowodowane jest to występowaniem u Troodontidae unikatowych cech oraz ich stosunkowo ubogim materiałem kopalnym. Kolejne odkrycia związane z tą rodziną, szczególnie liczne w ostatnich dwudziestu latach, pozwalają przybliżyć wygląd i ekologię troodontydów. Dinozaury te cechowały się smukłą, lekką budową, powiększonym pazurem na drugim palcu stopy, były dwunożne i opierzone. Wielkość ich mózgowia była większa niż u innych nieptasich dinozaurów, co związane było między innymi z dobrze rozwiniętymi narządami zmysłów, głównie wzrokiem i słuchem. Przedstawiciele Troodontidae posiadali również unikatowe uzębienie. Ich zęby były niższe niż innych teropodów, z charakterystyczną serracją złożoną z mniej licznych, lecz większych ząbków. Prawdopodobnie jest to związane z wszystkożernością sugerowaną dla części Troodontidae. Najstarsze znane skamieniałości troodontydów znane są z późnej jury Ameryki Północnej i Europy. Znaczna część wczesnokredowych członków rodziny znana jest ze wschodniej Azji, natomiast skamieniałości z późnej kredy opisane zostały z niemal całej półkuli północnej, a także z dwóch lokalizacji południowej hemisfery. Dinozaury te wykazują przystosowania do biegu, a prawdopodobnie także do nocnego trybu życia. Skamieniałości Troodontidae zachowane są w bardzo różnym stopniu, znane są zarówno izolowane zęby jak i artykułowane, prawie kompletne szkielety. Na ich podstawie współczesna nauka umożliwia przybliżenie anatomii, ewolucji i behawioru troodontydów. Wiele kwestii związanych z tą rodziną wciąż pozostaje jednak enigmatyczna.

Troodontidae is a family of non-avian dinosaurs that is known almost exclusively from the Northern Hemisphere. Its stratigraphic range extends from the Late Jurassic to the late Cretaceous. Troodontids are a clade closely related to birds, which, however, are not their direct descendants. The more than 100-year history of the study of these dinosaurs is full of complexities and changes in their perception. This is due to the presence of unique features in Troodontidae and their relatively poor fossil material. Subsequent discoveries related to this family, especially numerous in the last two decades, allow us to present better picture of the appearance and ecology of Troodontidae. These dinosaurs were characterized by a slender, lightweight build, an enlarged claw on the second toe, and were bipedal and feathered. The size of their brains was larger than those of other non-bird dinosaurs, which was due, among other things, to well-developed sensory organs, mainly sight and hearing. Representatives of the Troodontidae also possessed unique dentition. Their teeth were lower than those of other theropods, with a characteristic serration composed of fewer but larger teeth. This is probably related to the omnivorousness suggested for some Troodontidae. The earliest known troodontid fossils are known from the Late Jurassic of North America and Europe. A significant number of Early Cretaceous members of the family are known from eastern Asia, while Late Cretaceous fossils have been described from almost the entire northern hemisphere, as well as two locations in the southern hemisphere. These dinosaurs show adaptations for running and probably also for a nocturnal lifestyle. Troodontidae fossils are preserved to a very variable degree, with both isolated teeth and articulated, almost complete skeletons known. On their basis, modern science makes it possible to approximate the anatomy, evolution and behavior of troodontids. However, many issues related to this family still remain enigmatic.