Pasja według św. Marka Pawła Mykietyna jako dzieło postsekularne

W centrum rozważań pracy znajduje się Pasja według świętego Marka Pawła Mykietyna (2008). Celem badań jest odpowiedź na pytanie, na ile w różnych warstwach tego dzieła – tekstualnej, dźwiękowej i kontekstowej – dostrzec można cechy postsekularnego dzieła muzycznego. W rozdziale I opisana została historia pasji jako gatunku muzycznego. W historii przemian gatunku ujęte zostały zmiany w obsadzie wokalnej, transformacje formalne i stylistyczne, różne sposoby adaptowania tekstu biblijnego na potrzeby utworu, a także różnice w funkcji i przeznaczeniu pasji. W rozdziale II nakreślone zostały kwestie teoretyczne, dotyczące sekularyzmu, postsekularyzmu i postmodernizmu. Omówione zostały najważniejsze podejścia badawcze z zakresu filozofii, socjologii i literaturoznawstwa, a wnioski zostały sformułowane na gruncie muzykologii. W tym samym rozdziale II zaproponowana została definicja postsekularnego dzieła muzycznego jako utworu, który odrzuciwszy wielkie narracje i koncepcję jednej prawdy dotyczącej religii, podejmuje kwestie dotyczące religii lub duchowości. Autorka pracy ustaliła warunek konieczny dla funkcjonowania dzieła jako postsekularnego, a także sześć cech dla niego charakterystycznych. Podane też zostały przykłady realizacji tych cech w utworach pasyjnych z II połowy XX wieku. Przeprowadzona w ostatnim, trzecim rozdziale pracy analiza Pasji według świętego Marka, pozwoliła na opis takich kwestii, jak techniki kompozytorskie, tendencje polistylistyczne, obszary dekonstrukcji w dziele, współobecność sacrum i profanum. Na podstawie tej analizy, przeprowadzonej w kontekście przemian gatunku oraz rozwoju myśli postsekularnej, wyprowadzone zostały wnioski, przedstawione w Zakończeniu pracy, zgodnie z którymi Pasja według świętego Marka Pawła Mykietyna posiada cechy postsekularnego dzieła muzycznego. W Aneksie zawarty jest wywiad z kompozytorem przeprowadzony przez autorkę pracy.

At the centre of the study is Paweł Mykietyn's The Passion according to St Mark (2008). The aim of the study is to examine the extent to which features of a post-secular musical work can be discerned in the various layers of this work - textual, aural and contextual. Chapter I describes the history of the passion play as a musical genre. The history of the genre's transformation includes changes in the vocal cast, formal and stylistic transformations, different ways of adapting the biblical text for the work, and differences in the function and purpose of the Passion. Chapter II outlines theoretical issues relating to secularism, post-secularism and post-modernism. Key research approaches from philosophy, sociology and literary studies are discussed, and conclusions are drawn from the field of musicology. In the same Chapter II, a definition of a post-secular musical work is proposed as a work that, having rejected grand narratives and the concept of a single truth about religion, addresses issues of religion or spirituality. The author of the work has identified the necessary condition for a work to function as post-secular, as well as six characteristics for it. Examples of the realisation of these characteristics in Passion plays from the second half of the 20th century are also given. The analysis of St Mark's Passion, carried out in the last, third chapter of the work, allowed the description of issues such as compositional techniques, polystylistic tendencies, areas of deconstruction in the work and the co-presence of the sacred and the profane. On the basis of this analysis, conducted in the context of genre transformations and the development of post-secular thought, conclusions were drawn and presented in the conclusion of the work, according to which Paweł Mykietyn's St Mark's Passion has features of a post-secular musical work. The Appendix includes an interview with the composer conducted by the author of the work.