Co i jak chronić w Puszczy Białowieskiej – polemika z tezami J. Hilszczańskiego i T. Jaworskiego.

W artykule polemizujemy z tezami zawartymi w pracy J. Hilszczańskiego i T. Jaworskiego „Ochrona bioróżnorodności Puszczy Białowieskiej w kontekście dynamiki naturalnych i sztucznych zaburzeń” opublikowanej na łamach „Sylwana” w roku 2018. Hilszczański i Jaworski uznają, że w świetle nieprzewidywalności zaburzeń naturalnych, priorytetem ochrony Puszczy Białowieskiej powinno być zachowanie jej bogactwa gatunkowego poprzez aktywną gospodarkę leśną. Argumentację skupiają głównie na gatunkach nieleśnych, występujących w Puszczy Białowieskiej w wyniku działań antropogenicznych. Hilszczański i Jaworski kwestionują zasadność ochrony procesów ekologicznych i biologicznych (kryterium IX światowego dziedzictwa UNESCO) jako podstawy ochrony Puszczy Białowieskiej. Prezentują swoje opinie tak, jakby to były udokumentowane fakty i ignorują rezultaty niezgodne z ich tezami. Używając danych źródłowych prostujemy stwierdzenia Autorów, wykazujemy, że Puszcza Białowieska jest najlepiej zachowanym, unikatowym lasem, wyjątkowość którego może być zachowana przez ochronę procesów naturalnych. Argumentujemy, że ochrona procesów powinna być podstawowym sposobem ochrony na całym obszarze Puszczy Białowieskiej, a ochrona czynna powinna być stosowana jedynie lokalnie, w odniesieniu do siedlisk i gatunków pochodzenia antropogenicznego.

n their recent paper “Biodiversity conservation in the Białowieża Forest in the context of natural and anthropogenic disturbance dynamics” (Sylwan 162 (11): 927–932, 2018), Hilszczański and Jaworski propose that, in the light of unpredictability of natural disturbances, the priority of Białowieża Forest (BF) protection should be to preserve its species diversity (richness) via active forest management. They focus mainly on non­forest species that occur in BF as an effect of anthropogenic activities. The authors question the validity of protecting ecological and biological processes (UNESCO World Heritage site criterion IX) as the basis for BF conservation. They claim that BF is too small and isolated to maintain its species richness. The presentation is strongly biased. The authors present their opinions as if they were based on solid scientific data, while ignoring research results that are inconsistent with their theses. Using a large body of published data we rebut the authors’ claims and show that BF is the best preserved and unique European forest ecosystem, generally of natural origin, values of which could be best retained by preserving natural ecological processes. We argue that the process­oriented preservation should become a default solution in BF and active conservation measures should be applied only locally to protect habitats/species of anthropogenic origin.