Globalna historia ludowa a problem niewoli w dawnej Polsce

Artykuł przedstawia krytykę dominującej wciąż w polskim środowisku naukowym wizji historii jako projektu obiektywnego opisu tego „jak było naprawdę”. Autor pokazuje historyczne korzenie takiej wizji badania przeszłości i analizuje dorobek Leopolda von Ranke, który stworzył podwaliny takiego myślenia o historii. Vonrankowska wizja historii, zdaniem autora, osadza się na negowaniu wpływu teraźniejszości na wizję przeszłości, a w rezultacie również na negowaniu własnej historyczności. Następnie autor przedstawia alternatywną propozycję badania przeszłości, którą wychodzi z filozofii historii Waltera Benjamina. W przeciwieństwie do projektu vonrankowskiego, który został stworzony na potrzeby i w obronie interesów władz, projekt historii oddolnej (lub ludowej) jest historią oporu, i dzięki temu właśnie stanowi propozycję historii „prawdziwszej” w tym sensie, że umożliwiającej bardziej wszechstronny i wieloznaczny opis tego, jak kiedyś było.