Constitutional court independence in the context of political transformation. The case of the Czech Republic and Poland

Utworzenie sądów konstytucyjnych w państwach przechodzących proces transformacji ustrojowej po upadku komunizmu w 1989 r. miało istotne znaczenie z punktu widzenia przestrzegania standardów państwa prawa podczas przeprowadzania rozliczeń z minionym systemem. Polski Trybunał Konstytucyjny (choć utworzony jeszcze w czasach komunistycznych), oraz czeski Sąd Konstytucyjny zostały wyposażone w gwarancje niezależności, związane między innymi z długością kadencji, immunitetem, relacjami z innymi organami władzy, ograniczeniami dla sędziów pełniących urząd. Między obydwoma sądami konstytucyjnymi obok podobieństw zachodzą też określone różnice, dotyczące między innymi zakresu kompetencji. Pozycja sędziów umożliwiła im bezstronną ocenę między innymi regulacji zapewniających realizację sprawiedliwości transformacyjnej.

The creation of constitutional courts in the countries in transition after the fall of communism in 1989 was significant in respect of compliance with the standards of the rule of law when carrying out reckoning with the former regime. The Polish Constitutional Court (although established in communist times), and the Czech Constitutional Court, have been given guarantees of independence, inter alia through the length of the term of office, immunity, relations with other authorities and restrictions for judges holding office. There are also some differences between the two constitutional courts, apart from the similarities, concerning, inter alia, the scope of competence. The position of the judges enabled them to assess impartially, among other things, the regulations on transitional justice.