André Gide entre la musique et la morale (Notes sur Chopin, La Symphonie pastorale, Les Faux-monnayeurs)

Celem niniejszej pracy jest analiza sposobu, w jaki André Gide rozważa w swoich tekstach literackich kwestie dobra i zła, odwołując się przy tym do tematów związanych z muzyką. Dzięki swoim umiejętnościom muzycznym Gide’owi udało się połączyć dyskurs o muzyce z refleksją nad moralnością. W Notatkach o Chopinie (1938) Gide-pianista analizuje muzyczne zjawisko dysonansu jako środka uchwycenia różnorodności ludzkich emocji. Symfonia pastoralna (1919) jest świadectwem poszukiwania harmonii w sensie muzycznym i moralnym. We fragmencie Fałszerzy (1925) Gide posługuje się syllepsą semantyczną, aby ukazać podwójny wymiar swojego pisarstwa.

The aim of this paper is to analyse the way André Gide meditate in his literary works on the questions of good and evil through the theme of music. Thanks to his music competences, Gide succeeded in corresponding the discourse about music with reflections about morality. In Notes on Chopin (1938) Gide, a pianist, explore a musical phenomenon of discordance as a tool to grip the diversity of human emotions. The Pastoral Symphony (1919) reflects his research of harmony in the musical and moral sense. In fragment of The Counterfeiters (1925) Gide uses a semantic syllepsis to demonstrate the double dimension of his writing.

L’objectif du présent travail est d’analyser la façon dont André Gide médite, dans ses textes littéraires, sur les questions du bien et du mal par l’intermédiaire du thème de la musique. Grâce à ces compétences musicales, Gide a réussi à faire correspondre le discours sur la musique avec une réflexion sur la morale. Dans les Notes sur Chopin (1938), Gide pianiste explore le phénomène musical de la discordance en tant que moyen de saisir la diversité des émotions humaines. La Symphonie pastorale (1919) témoigne d’une recherche de l’harmonie dans le sens musical et moral. Dans le fragment des Faux-monnayeurs (1925), Gide se sert d’une syllepse sémantique afin de démontrer cette double dimension de son écriture.