A critical analysis of Pope Francis’ discourse regarding the war in Ukraine

Poniższa praca ma na celu analizę głównych cech dyskursu papieża Franciszka na temat wojny w Ukrainie, ocenę możliwych zmian w jego dyskursie na przestrzeni analizowanego okresu oraz porównanie tych kluczowych cech z cechami obecnymi w szeroko pojętym dyskursie Kościoła Katolickiego na temat wojny. Od strony teoretycznej praca należy do obszaru Krytycznej Analizy Dyskursu. Do analizy wykorzystano model Appraisal opracowany przez J. R. Martina and P. R. R. White’a. Trzy fragmenty tekstów papieża opublikowanych w 2022 roku zostały poddane analizie ilościowej oraz jakościowej. Otrzymano następujące rezultaty. Po pierwsze stwierdzono, że dyskurs papieża Franciszka charakteryzuje się naciskiem na etykę i moralność, promowaniem pokoju, gloryfikacją ofiar, depriorytetyzacją geopolitycznego kontekstu wojny, ogólną ambiwalencją oraz częstym wykorzystywaniem negacji. Po drugie na przestrzeni analizowanego okresu zauważono następujące zmiany w dyskursie papieża Franciszka: zmniejszone skupienie na ofiarach, pojawienie się potępienia przemysłu zbrojeniowego oraz stopniowa redukcja otwartości na dialog ze strony papieża. Po trzecie zaobserwowano, że dyskurs papieża Franciszka na temat wojny w Ukrainie jest zasadniczo zgodny z szeroko pojętym dyskursem Kościoła Katolickiego na temat wojny.

This paper aims to analyse the key characteristics of the discourse of Pope Francis on war in Ukraine, assess whether there were any changes to his discourse over the analysed period, and compare these key characteristics to the ones present in the discourse of the Catholic Church on war in general. In terms of theory, this paper can be situated within Critical Discourse Analysis. When it comes to the tools, the Appraisal model created by J. R. Martin and P. R. R. White was utilised. Three fragments of texts published in 2022 were analysed quantitatively and qualitatively. The results of this study are as follows. Firstly, the discourse of Pope Francis is characterised by emphasis on ethics and morality, stress on peace-making, glorification of the victims, deprioritization of the geopolitical context of war, general ambivalence, and frequent use of negation. Secondly, the changes which occurred over the analysed period in Pope Francis’ discourse include: less victim-centric discourse, appearance of the condemnation of the weapon industry, and the gradual reduction of Pope’s openness to dialogue. Thirdly, it is concluded that the discourse of Pope Francis on war in Ukraine generally aligns with the general discourse of the Catholic Church on war.