Opieka długoterminowa. Niesamodzielność – nowe ryzyko socjalne

Kwestie dotyczące narastającej skali niesamodzielności nabierają coraz większego znaczenia i wymagają wypracowania systemowych rozwiązań wspierających osoby niezdolne do samodzielnej egzystencji. W prawie Unii Europejskiej nie wyodrębnia się ryzyka niesamodzielności, a w prawie krajowym państw członkowskich zakres podmiotowy i przedmiotowy działań związanych z opieką długoterminową dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji jest bardzo zróżnicowany. Nie ma też jednej definicji takiej opieki. Autorka analizuje przesłanki na rzecz wyodrębnienia niesamodzielności jako nowego ryzyka socjalnego w prawie unijnym i w regulacjach polskich. Informuje o raporcie i zaleceniach międzynarodowego zespołu ekspertów, które dotyczą wprowadzenia świadczeń opieki długoterminowej do rozporządzenia nr 883/2004 regulującego zasady koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w UE. Analizuje też skalę i zakres wsparcia osób niesamodzielnych w Polsce. Specjalną uwagę zwraca na nowe nieskładkowe świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Przytacza również główne rozwiązania zawarte w projekcie ustawy dotyczącej orze-kania o niepełnosprawności i niesamodzielności, wypracowanej w 2018 r. przez Między-resortowy Zespół powołany przez Prezesa Rady Ministrów.

Issues related to the growing scale of dependence are becoming increasingly important and require the development of systemic solutions to support people who are unable to live independently. The European Union law does not distinguish between the risk of dependence, and the scope of subjective and objective activities related to long-term care for people unable to live independently varies greatly under the national law of the Member States. There is also no single definition of such care. The author analyses the premises for distinguishing dependency as a new social risk in the EU law and in Polish legislation. It informs about the report and recommendations of an international team of experts concerning introduction of long-term care benefits to the Regulation No. 883/2004 regulating the coordination of social security systems in the EU. It also analyses the scale and scope of support for dependent persons in Poland. It focuses specially on the new non-contributory supplementary benefit for persons incapable of independent existence. He also cites the main solutions contained in the draft law on disability and dependency assessment, developed in 2018 by the Interministerial Team appointed by the Prime Minister.