Stereotypizacja w procesie samoświadomości bibliotekarza i jej wpływ na strukturę zawodu

Stereotypy jako niezwykle złożone zjawisko funkcjonujące w świadomości społecznej mają znaczny wpływ na wizerunek osób i instytucji. Stereotyp ukształtował również obraz bibliotekarza w oczach społeczeństwa ale także jego samego. Niniejsza praca stanowi próbę przyjrzenia się zależności pomiędzy stereotypem a autostereotypem samego bibliotekarza. Dokonano wprowadzenia w zagadnienia stereotypu oraz autostereotypu uwzględniając psychologiczne aspekty charakterystyki tych pojęć. Skupiono się na przeglądzie dostępnych opracowań na ten temat w odniesieniu do bibliotekarstwa ostatniego dwudziestolecia. Starano się zbadać zależność pomiędzy występowaniem stereotypów w zawodzie bibliotekarza, a stanem faktycznym odzwierciedlanym w dzisiejszej rzeczywistości. Przeprowadzone badania własne miały na celu przyjrzenie się hipotetycznej zmianie wizerunkowej postaci bibliotekarza w społeczeństwie, jak również potencjonalnego wpływu jaki na bibliotekarza wywierają stereotypy oraz autostereotypy. Analiza otrzymanych wyników doprowadziła do rozważań nad wpływem długoletniej promocji wizerunku bibliotekarstwa na zmianę postrzegania społecznego w zakresie pełnionej przez bibliotekarzy roli w nowoczesnym społeczeństwie informacyjnym.

Stereotypes as an extremely complex phenomenon functioning in the social consciousness have a significant impact on the image of people and institutions. The stereotype has also shaped the image of the librarian in the eyes of the society, but also of himself. This paper is an attempt to look at the relationship between the stereotype and the self-stereotype of the librarian himself. An introduction to the issues of stereotype and self-stereotype has been made, taking into account the psychological aspects of the characteristics of these concepts. The focus is on the review of available studies on this subject in relation to librarianship of the last twenty years. An attempt was made to examine the relationship between the occurrence of stereotypes in the librarian profession and the actual situation reflected in today's reality. The aim of our own research was to look at the hypothetical change in the image of the librarian in society, as well as the potential impact that stereotypes and self-stereotypes have on the librarian. The analysis of the obtained results led to considerations on the impact of long-term promotion of the image of librarianship on the change of social perception in the field of the role played by librarians in the modern information society.