Amanti italiani in veste ungherese. La fortuna di tre storie d'amore umanistiche nel Cinquecento ungherese.

Niniejsza rozprawa dotyczy recepcji trzech nowel humanistycznych w szesnastowiecznych Węgrzech, których oryginały powstały pomiędzy trzema ostatnimi dekadami czternastego i trzema ostatnimi dekadami wieku piętnastego. Tematem dysertacji są nowela o Gryzeldzie, przetłumaczona przez Franciszka Petrarkę z włoskiego pierwowzoru Giovanniego Boccaccia na łacinę, oryginalna nowela zatytułowana Historia de duobus amantibus ułożona po łacinie przez Eneasza Silvio Piccolominiego, wreszcie łacińska wersja noweli o Guiscardzie i Ghismondzie, napisana dystychem elegijnym przez Filipa Beroalda Starszego. W mojej pracy przedstawiam główne etapy transmisji i recepcji tych trzech nowel: 1) na Półwyspie Apenińskim zarówno po włosku jak i po łacinie, 2) ich pierwszą penetrację kultury węgierskiej w wersji łacińskiej, 3) ich pierwsze przekłady na węgierski, które zostały dokonane w ramach gatunku literackiego tzw. széphistóriák (pięknych historii) w drugiej połowie XVI wieku. Rozprawa składa się z pięciu rozdziałów i zakończenia, które są uzupełnione o pięć aneksów ilustrujących zjawiska opisane w tekście dysertacji.

This dissertation aims to discuss the reception of three humanistic short stories, originally written between the last third of the fourteenth and the last third of the fifteenth centuries, in the sixteenth-century Hungary. Subject of the thesis are: the story of Griselda, translated by Francis Petrarch from the original Italian version by Giovanni Boccaccio; the original shorty story entitled Historia de duobus amantibus, written in Latin by Enea Silvio Piccolomini; finally, the Latin version of the story of Guiscardo and Ghismonda, written in elegiac verse by Filippo Beroaldo the Elder. My examinations treat on the main stages of the transmission and reception of these three stories: 1) in the Appenine Peninsula both in Italian and Latin, 2) their first penetration into the Hungarian culture in Latin and 3) their first translations into Hungarian, which were done within the framework of the literary genre of the so-called széphistóriák (“beautiful stories”) during the second half of the 16th century. The dissertation consists of five main chapters and a conclusion; which are supplemented with five appendices illustrating the subjects discussed in the main text.