Psychospołeczne konsekwencje i moderatory traumy historycznej

Wpisując się w tradycję badań nad konsekwencjami historycznych wydarzeń traumatycznych, takich jak wojny, ludobójstwa czy czystki etniczne (Brave Heart, 2003; Yehuda i in., 1998; Vollhardt, 2012), niniejsza praca analizuje relację pomiędzy dostępnością poznawczą tragicznych historycznych doświadczeń grupy własnej a powiązanymi z nią symptomami traumy historycznej. Praca wprowadza dwa nowe elementy do badań nad traumą historyczną. Po pierwsze, analizuje rolę siły tożsamości grupowej jako czynnika osłabiającego siłę związku dostępności poznawczej i symptomów traumy historycznej, a tym samym wspierającego radzenie sobie z traumą (Giles, Johnson, 1987; Haslam i in., 2018). Po drugie, praca analizuje szereg dystalnych konsekwencji traumy historycznej dla współczesnego funkcjonowania dotkniętych nią grup, takich jak zaufanie do grup obcych, objawy dystresu psychologicznego na poziomie indywidualnym oraz myślenie spiskowe. Ponadto praca posługuje się miarami traumy historycznej do tej pory nietestowanymi na gruncie europejskim. Pięć badań, przeprowadzonych w zróżnicowanych kontekstach historyczno-kulturowych, wykazało że dostępność poznawcza traumy historycznej jest istotnie i pozytywnie powiązana z nasileniem symptomów traumy historycznej wśród współcześnie żyjących członków grup. Nasilenie dystalnych konsekwencji traumy historycznej (np. obniżone zaufanie do grup obcych czy myślenie spiskowe) było przewidywane przede wszystkim przez symptomy, a nie dostępność traumy historycznej. Ponadto badania częściowo potwierdziły rolę siły tożsamości społecznej jako czynnika buforującego związek dostępności poznawczej traumy historycznej oraz jej symptomów. Przedstawione badania pokazują, że gdy tożsamość społeczna umożliwia poradzenie sobie z traumą historyczną grupy, to pamięć o traumatycznej historii nie musi wiązać się z reperkusjami dla współcześnie żyjących członków grup (zarówno w formie symptomów traumy historycznej, jak i jej bardziej dystalnych konsekwencji). Z drugiej strony, kładzenie dużego nacisku na straty oraz krzywdy grupy prowadzące do wzrostu jej dostępności poznawczej, bez wsparcia w radzeniu sobie z traumą historyczną grupy, może mieć negatywny wpływ na zdrowie psychiczne i postawy członków danej grupy.

Inspired by research on the psychological consequences of traumatic historical events such as wars, genocides, or ethnic cleansing (Brave Heart, 2003; Yehuda et al., 1998; Vollhardt, 2012), this dissertation analyzes the relation between cognitive availability of historical trauma and historical trauma symptoms. The thesis introduces two new elements into historical trauma research. First, it analyzes the role of social identity as a buffering factor in the relation between historical trauma availability and its symptoms. As such it treats social identity as a factor that may support coping with historical trauma, in line with the social cure literature (Giles & Johnson, 1987; Haslam et al., 2018). Second, the thesis explores the consequences of historical trauma for the current functioning of traumatized groups. Specifically, it analyzes a variety of distal consequences of historical trauma such as trust towards out-groups, psychological distress at the individual level, and conspiracy mentality. In addition, this work adapts and utilizes measures of historical trauma that had not been tested previously in the European context. Five studies conducted in diverse historical and cultural contexts revealed that historical trauma availability is significantly and positively related to the intensity of historical trauma symptoms among currently living group members. The severity of distal consequences of historical trauma (e.g., lowered level of trust toward out-groups, conspiracy mentality) was predicted in large part by symptoms of historical trauma, but not its availability. The presented studies also show that when social identity supports groups' historical trauma coping, recalling tragic history need not be associated with repercussions for contemporary groups’ members (i.e., with symptoms of historical trauma as well as distal consequences of historical trauma). On the other hand, emphasizing historical group losses and harms (which leads to an increase of historical trauma availability), when not accompanied with support in historical trauma coping, could have a negative impact on the mental health and attitudes of group members.