Twórczość artystyczna jako dobro osobiste i przedmiot ochrony autorskich praw osobistych

Przedmiotem niniejszej pracy jest analiza pojęcia twórczości artystycznej jako dobra osobistego w kontekście przedmiotu autorskich praw osobistych. Celem rozważań jest uporządkowanie dotychczasowych wypowiedzi doktryny oraz orzecznictwa w zakresie tego dobra, a także jasne sprecyzowanie przedmiotu jego ochrony. W związku z powyższym praca wychodzi od analizy samego pojęcia dobrego osobistego zaczynając od przedstawienia istniejących koncepcji oraz modeli ochrony dóbr osobistych. W pierwszej kolejności zostaje omówiona subiektywna i obiektywna teoria dóbr osobistych, a także założenia dotyczące monizmu i pluralizmu. Rozważania pracy w sposób szczególny skupiają się na teoretycznoprawnym modelu ochrony dóbr osobistych opartym na konstrukcji praw podmiotowych osobistych oraz na przeciwstawianej jej koncepcji ochrony instytucjonalnej. Zajęcie stanowiska na trzech wskazanych płaszczyznach pozwoli na wybór określonego modelu dobra osobistego, co umożliwi odpowiedź na pytanie jakie rozumienie twórczości artystycznej jako dobra osobistego jest najbardziej uzasadnione. Następnie w pracy przedstawiona zostaje problematyka autorskich praw osobistych ze szczególnym uwzględnieniem analizy pojęcia więzi twórcy z utworem. Istotnym zagadnieniem poruszanym w tej części pracy jest stosunek przepisów prawa autorskiego dotyczących autorskich praw osobistych do przepisów o ochronie dóbr osobistych prawa powszechnego uregulowanych w kodeksie cywilnym. W tym zakresie zasadniczym problemem poruszanym w niniejszej pracy jest to, czy więź twórcy z utworem jest dobrem osobistym prawa powszechnego. Na podstawie tak zarysowanych rozważań, ostatni rozdział pracy analizuje stosunek zakresowy między twórczością artystyczną a autorskimi prawami osobistymi poprzez odwołanie się do istniejących koncepcji doktrynalnych jak i dotychczasowego orzecznictwa odnoszącego się do twórczości artystycznej. Niniejsza praca stoi na stanowisku, że w pojęciu twórczości artystycznej jako dobra osobistego oprócz więzi z konkretnym utworem zawierają się również takie wartości jak dobre imię twórcy, całość jego dorobku oraz metody pracy twórczej. Jednakże, w przypadku, gdy mamy do czynienia z określonym wytworem ludzkiego intelektu jego ochrona może być zapewniona wyłącznie na podstawie prawa autorskiego.

The subject of this paper is the analysis of the concept of artistic creation as a personal interest in the context of the subject of moral rights. The aim of the considerations is to put in order the hitherto statements of doctrine and jurisprudence in the scope of this interest and to clearly specify the subject of its protection. Therefore, the paper starts with an analysis of the very notion of personal interest itself, beginning with a presentation of existing concepts and models of protection of personal interests. First, the subjective and objective theories of personal interests are discussed, as well as the assumptions regarding monism and pluralism. The considerations of the paper particularly focus on the theoretical-legal model of protection of personal interests based on the construction of personal subjective rights and the opposing concept of institutional protection. Taking a stance on the three indicated levels will allow to choose a specific model of personal interest, which will enable to answer the question what understanding of artistic creation as a personal interest is the most justified. Then, the paper presents the issues of moral rights with particular emphasis on the analysis of the concept of the creator's bond with the work. An important issue discussed in this part of the paper is the relationship between the copyright law regulation concerning moral rights and the provisions on the protection of personal interests regulated in the Civil Code. In this regard, the main issue discussed in this paper is whether the creator's bond with the work is a personal interest in the understanding of the Civil Code. On the basis of the considerations thus outlined, the last chapter of the paper analyses the scope relationship between artistic creation and moral rights by referring to existing doctrinal concepts as well as existing case law related to artistic creation. This thesis takes the view that the concept of artistic creation as a personal interest includes not only the bond with a specific work but also values such as the creator's good name, their whole creative output and the methods of creative work. However, when dealing with a specific product of the human intellect, its protection can only be ensured based on copyright law.