Dostępność i wiedza na temat biblioterapii w kontekście studiów nad niepełnosprawnością.

Celem pracy jest sprawdzenie dostępności materiałów biblioterapeutycznych oraz wiedzy pracowników na ich temat w wybranych bibliotekach, księgarniach oraz portalach internetowych, a także wykazanie czy Disability Studies rozwijają się tylko w wymiarze teoretycznym, czy też praktycznym. Rozdziały teoretyczne powstały po zapoznaniu się z literaturą dotyczącą biblioterapii, niepełnosprawności, studiów nad niepełnosprawnością, a także pedagogiki specjalnej. Za hipotezy przyjęłam: świadomość dotycząca biblioterapii jest mniejsza wśród pracowników księgarni niż w bibliotekach. Książki oraz materiały biblioterapeutyczne nie są eksponowane w szczególny w sposób zarówno w bibliotekach, jak i księgarniach. Katalogi internetowe bibliotek, jak i Empiku posiadają wysokiej jakości zdjęcia. W dużych miastach (powyżej 100 tysięcy mieszkańców) ułatwienia dla osób z niepełnosprawnością są powszechniejsze niż w średnich (20 tysięcy - 100 tysięcy). Natomiast pytania badawcze były następujące: jak wiedza o biblioterapii przekłada się na powszechność dostępu do jej samej oraz do materiałów biblioterapeutycznych i w jakim stopniu rozwinięta jest idea Disability Studies w kontekście rynku księgarsko-wydawniczego? Badanie zostało przeprowadzone za pomocą metody jakościowej – sekretny klient (ang. secret client). Szczegółowa analiza 3 katalogów internetowych, jak i łącznie 6 instytucji z Warszawy i Skierniewic, była możliwa dzięki dwóm specjalnie ułożonym kwestionariuszom. Działania te pozwoliły przedstawić rezultaty, z których wynika, że duży wybór książek biblioterapeutycznych nie przekłada się na odpowiednio dużą wiedzę na jej temat wśród osób związanych z rynkiem książki, a odzwierciedleń założenia Disability Studies można dostrzec w jedynie w małym stopniu.

The purpose of the study is to check the availability of bibliotherapy materials and the staff's knowledge of them in selected libraries, bookstores and online portals, and to show whether Disability Studies is developing only in theoretical or practical terms. The theoretical chapters were written after reviewing the literature on bibliotherapy, disability, Disability Studies, and special pedagogy. I took as hypotheses: awareness of bibliotherapy is lower among bookstore employees than in libraries. Books and bibliotherapy materials are not displayed in a special way in both libraries and bookstores. The online catalogs of libraries as well as Empik have high-quality pictures. In large cities (population over 100,000), facilities for people with disabilities are more common than in medium-sized cities (20,000 - 100,000). On the other hand, the research questions were: how does knowledge of bibliotherapy translate into the prevalence of access to bibliotherapy itself and to bibliotherapy materials, and to what extent is the idea of Disability Studies developed in the context of the book and publishing market? The study was conducted using a qualitative method - the secret client (secret client). A detailed analysis of 3 online catalogs, as well as a total of 6 institutions from Warsaw and Skierniewice, was possible thanks to two specially arranged questionnaires. These activities made it possible to present results showing that the large selection of bibliotherapeutic books does not translate into a correspondingly large knowledge of it among those involved in the book market, and that reflections of the Disability Studies premise can only be seen to a small extent.