Podejmowanie decyzji w Radzie Unii Europejskiej z perspektywy konstruktywistycznej

Problematyka unijnego procesu decyzyjnego ma kluczowe znaczenie w studiach europejskich, zarówno w aspekcie ogólnym jak i w odniesieniu do poszczególnych instytucji. W tym drugim przypadku szczególną wagę ma wyjaśnienie przebiegu procesu decyzyjnego w Radzie Unii Europejskiej, najważniejszej instytucji decyzyjnej Unii. Perspektywa konstruktywistyczna zwraca uwagę na socjalizację – proces przyswajania przez jednostki norm i reguł obowiązujących w danej społeczności, w tym przypadku międzynarodowej instytucji. Dotyczyć ma ona reprezentantów państw spotykających się w różnych warstwach Rady, a dotychczasowy dorobek w tej dziedzinie pozwala zakładać, że faktycznie proces ten zachodzi. Otwartą kwestią pozostaje wyjaśnienie jego efektów, w tym tego, jak socjalizacja wpływa na proces podejmowania decyzji oraz poprzez jakie mechanizmy. Zasadniczym celem pracy jest zbadanie przydatności konstruktywizmu, zgodnie z tezą, że pozwala on lepiej zrozumieć i wyjaśnić niektóre istotne cechy podejmowania decyzji w Radzie Unii Europejskiej ponieważ uwzględnia czynniki, których inne perspektywy nie uwzględniają. Aby wykazać słuszność przyjęcia perspektywy konstruktywistycznej należy zatem wyszczególnić te cechy oraz uzasadnić na czym polega wartość dodana konstruktywizmu w ich przypadku. W niniejszej pracy za element wyróżniający perspektywę konstruktywistyczną uznano socjalizację, a za szczególnie ważny wyznacznik specyfiki Rady jej wielowarstwową i podzieloną na tematyczne sektory strukturę. Hipoteza, która uwzględnia te założenia, brzmi: konstruktywizm pozwala lepiej niż inne perspektywy zrozumieć i wyjaśnić niektóre cechy podejmowania decyzji w Radzie Unii Europejskiej, ponieważ uwzględnia wpływ socjalizacji na przebieg i rezultaty tego procesu. Wpływ ten wyrażają mechanizmy przyczynowe, którym sprzyja specyficzna, wielowarstwowa i sektorowa struktura Rady. Kluczową metodą wykorzystaną w celu weryfikacji hipotezy jest śledzenie procesu (process tracing). Metoda ta skupia się na poszukiwaniu dynamicznie ujętych mechanizmów przyczynowych. Należy podkreślić, że metoda process tracing jest stosunkowo nowym narzędziem w naukach politycznych, a w polskiej politologii trudno znaleźć przykłady jej zastosowania.

The issue of the EU decision-making process is crucial for European studies, both in general terms and in relation to individual institutions. In the latter case, it is particularly important to explain the decision-making process in the Council of the European Union, one of the most important institutions of the Union. Constructivism draws attention to socialisation – a process of inducting actors into the norms and rules of a given community, in this case an international institution. It applies to member states’ representatives meeting in different layers of the Council, and the current state of the research justifies the assumption that this process actually occurs. What remains to be explained are the precise effects of the process, including the mechanisms through which it might influence the decision-making process. The main purpose of the thesis is to explore the usefulness of constructivism, evaluating the claim that this approach allows to better understand and explain some of the important features of decision-making in the Council of the European Union inasmuch as it takes into account the factors which other perspectives do not include. To demonstrate the validity of the adoption of the constructivist perspective it is therefore necessary to specify these features and show what is the added value of their constructivist explanation. Socialisation is considered to be the most distinctive factor of constructivist approach here, while the multi-layered structure, further divided into sectors, is seen as a defining quality of the institutional environment of the Council. The hypothesis which takes these assumptions into account is: some features of the decision-making in the Council of the European Union are better understood and explained by constructivism than competing perspectives, because this approach considers the influence of socialisation on the course and results of this process. This influence can be translated into causal mechanisms fostered by the specific, multi-layered and sectorial structure of the Council. Process tracing is the crucial method used in order to verify this hypothesis. The method focuses on tracing dynamic causal mechanisms. It should be noted that process tracing is a relatively new tool in political science and it is difficult to find examples of its use in Polish literature.