Drogi buntu i konformizmu. Strategie młodych na rynku pracy

Głównym tematem pracy są strategie zawodowe podejmowane przez pracujące w Warszawie osoby urodzone w latach 1985-2000, określanych często jako przedstawiciele Pokolenia Y. Pierwszy rozdział rozprawy poświęcony jest przeglądowi najpopularniejszych teorii socjologicznych dotyczących pokoleń. W rozdziale drugim omówione są dwa kolejne kluczowe dla pracy pojęcia: strategia oraz anomia. Koncepcja socjologiczna, która jest punktem wyjścia dla badań to teoria anomii Roberta K. Mertona. Teza, jaką stawiam dotyczy anomijnej sytuacji przedstawicieli Pokolenia Y: ich cele związane z pracą są niewspółmierne do akceptowanych sposobów ich osiągania. W rozdziale trzecim analizuję najważniejsze cechy przypisywane przedstawicielom tej generacji, na podstawie badań naukowych i popularnych artykułów. W rozdziale czwartym prezentuję kontekst, w jakim funkcjonują na rynku pracy przedstawiciele Pokolenia Y. Zwracam uwagę przede wszystkim na zjawiska takie jak prekariat i overeducation. W rozdziale piątym opisuję przebieg przeprowadzonych badań, w ramach których przeprowadzono wywiady eksperckie z osobami odpowiedzialnymi za rekrutację zawodową przedstawicieli Pokolenia Y oraz wywiady grupowe (FGI) z urodzonymi w latach 1985-2000. Pytania badawcze dotyczyły przede wszystkim ich zawodowych celów, sposobów ich osiągania oraz tego, czy badani czują się reprezentantami konkretnego pokolenia. Część strategii, o których mówią badani opisuję kategoriami pochodzącymi z teorii anomii: rytualizm, konformizm, wycofanie, bunt i innowacja. Strategię, która łączy wielu badanych określam jako lewitację, która jest próbą oderwania się od ograniczeń tworzonych przez mechanizmy rynku.

The main subject of this thesis is professional strategies adopted by individuals working in Warsaw and born between 1985 and 2000, often referred to as members of Generation Y. Chapter One presents an overview of the most popular sociological theories of generations. Chapter Two discusses another two key concepts for this thesis, namely strategy and anomie. The sociological concept that served as a starting point for my research was Robert K. Merton’s theory of anomie. The argument that I propose concerns a state of anomie experienced by members of Generation Y: their work-related goals are incompatible with the accepted ways to achieve them. In Chapter Three, I analyse the most important characteristics attributed to members of that generation, based on scientific research and popular articles. In Chapter Four, I present the context in which members of Generation Y operate in the labour market. I mainly focus on phenomena such as the precariat and overeducation. In Chapter Five, I describe the course of research involving expert interviews with individuals responsible for the recruitment of members of Generation Y as well as focus group interviews (FGIs) with individuals born between 1985 and 2000. The respondents were mainly asked about their professional goals and ways to achieve them and whether they feel they represent a particular generation. I use categories derived from the theory of anomie (ritualism, conformity, retreatism, rebellion and innovation) to describe some strategies discussed by the respondents. A strategy that many respondents have in common is referred to here as levitation, i.e. an attempt to break away from the barriers created by market mechanisms.