Wpływ zagospodarowania zlewni na jakość wód rzeki Płoni i Jeziora Miedwie

Celem niniejszej pracy było zbadanie, czy istnieje liniowa zależność między antropopresją a jakością wód zlewni rzeki Płoni i jeziora Miedwie oraz czy możliwe jest opisanie tej zależności przy użyciu podstawowych wskaźników takich jak: gęstość zaludnienia, różnica w udziale liczby ludności podłączonej do wodociągów i do kanalizacji, udział liczby ludności korzystającej z oczyszczalni ścieków, udział użytków rolnych, liczba zwierząt gospodarskich oraz udział terenów zurbanizowanych. Celem było również ustalenie, który z tych czynników ma największy wpływ na jakość wód w badanych zlewniach. Wykorzystano dane z Głównego Urzędu Statystycznego, mapy z projektu CORINE Land Cover oraz dane z monitoringu wód prowadzonego przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska. Wskaźniki antropopresji podzielono na grupy i nadano im punktację reprezentującą nasilenie presji. Sklasyfikowano jakość wód i zestawiono ją ze stopniem antropopresji zlewni, stosując osobne analizy dla każdego wskaźnika oraz model regresji liniowej obejmujący wszystkie wskaźniki. Zanotowano dodatnią, stosunkowo silną korelację (r (19) = 0,76, p < 0,001) między presją antropogeniczną a jakością wody. Współczynnik determinacji sugeruje jednak, że istnieją inne, nieuwzględnione zmienne, które mają znaczący wpływ na jakość wody. Największy wpływ na jakość wody miała dysproporcja między liczbą ludności korzystającej z wodociągów i z kanalizacji, udział ludności korzystającej z oczyszczalni ścieków oraz procent terenów zantropogenizowanych w zlewni. Populacja, procent użytków rolnych oraz liczba zwierząt gospodarskich miały znikomy wpływ na jakość wód w badanych zlewniach lub zależność ta nie była statystycznie istotna.

The aim of this study was to examine whether there is a linear relationship between anthropopressure and the water quality of the Płonia River and Miedwie Lake catchments, and whether it is possible to describe this relationship using basic indicators such as population density, the difference in the proportion of the population connected to water supply and sewage systems, the proportion of the population using sewage treatment plants, the share of agricultural land, the number of livestock, and the proportion of urbanized areas. The goal was also to determine which of these factors has the greatest impact on water quality in the studied catchments. Data from the Central Statistical Office, CORINE Land Cover maps, and water monitoring data conducted by the Chief Inspectorate of Environmental Protection were used. Anthropopressure indicators were divided into groups and assigned scores representing the intensity of pressure. Water quality was classified and compared with the degree of anthropopressure in the catchment, using separate analyses for each indicator and a linear regression model covering all indicators. A positive, relatively strong correlation was noted (r (19) = 0.76, p < 0.001) between anthropogenic pressure and water quality. However, the coefficient of determination suggests that there are other, unaccounted variables that have a significant impact on water quality. The largest impact on water quality was the disparity between the number of people using water supply and sewage systems, the proportion of the population using sewage treatment plants, and the percentage of anthropogenized areas in the catchment. Population, the percentage of agricultural land, and the number of livestock had a negligible impact on the water quality in the studied catchments, or this relationship was not statistically significant.