Jak nie mówić o LGBT – trzy dekady dyskursu o osobach nieheteronormatywnych. Analiza politycznego mainstreamu na podstawie artykułów Gazety Wyborczej oraz Rzeczpospolitej

Praca ma na celu przedstawienie różnic występujących w dyskursie dotyczącym osób nieheteronormatywnych oraz analizę jego przemian od 1991 do 2023 roku na podstawie dwóch, czołowych, polskich dzienników, reprezentujących odmienne orientacje polityczne (lewica - prawica) - “Gazety Wyborczej” oraz “Rzeczpospolitej”. Do przeprowadzenia analizy wykorzystano teorię naznaczania w ujęciu Howarda Beckera, teorię władzy symbolicznej Pierra Bourdieu, teorię władzy w ujęciu Michela Foucaulta oraz koncepcje socjologicznej teorii płci Judith Butler do zarysowania ogólnego wizerunku osób queerowych oraz nieheteronormatywnych w mediach głównego nurtu. Praca opiera się również na założeniach przyjętych w monografii Jacka Kochanowskiego pt. “Fantazmat zróżnicowany - socjologiczne studium przemiany tożsamości gejów”. Główną metodę analizy w niniejszej pracy stanowiła jakościowa analiza treści, przeprowadzona na podstawie wybranych artykułów z wcześniej wymienionych gazet we wskazanym okresie. Poprzez analizę artykułów w pracy zostaje podjęta próba ukazania przemian w medialnym dyskursie językowym odnoszącym się do osób nieheteronormatywnych i odpowiedzenia na pytanie, jakie zmiany zaszły w jego prowadzeniu, w dwóch odrębnych sobie środowiskach medialno – politycznych składających się na główny nurt polskiej opinii publicznej.

The purpose of this thesis is to present the differences in the discourse about non-heteronormative individuals and to analyze its transformations from 1991 to 2023, based on articles from two leading Polish newspapers representing opposing political orientations (left - right): “Gazeta Wyborcza” and “Rzeczpospolita.” The analysis draws upon Howard Becker's labeling theory, Pierre Bourdieu's theory of symbolic power, Michel Foucault's theory of power, and Judith Butler's sociological gender theory to outline the general image of queer and non-heteronormative individuals in mainstream media. The paper also relies on the assumptions outlined in Jacek Kochanowski’s monograph Fantazmat zróżnicowany – socjologiczne studium przemiany tożsamości gejów. The main method of analysis used in this paper was qualitative content analysis, based on selected articles from the mentioned newspapers within the specified period. Through the analysis of these articles, the paper attempts to highlight the changes in the media's linguistic discourse regarding non-heteronormative individuals and to answer the question of what changes have occurred in its articulation within two distinct media-political environments that constitute the mainstream of Polish public opinion.