Ewolucja systemów franchisingowych w Polsce

Problem badawczy rozprawy doktorskiej został zdefiniowany następująco: jak ewoluowały systemy franchisingowe prowadzące działalność w zmiennych warunkach otoczenia w Polsce. W odpowiedzi skonstruowane zostało pojęcie, modele działania i ewolucji systemów franchisingowych, co umożliwiło zaprojektowanie modelu badawczego. Przy jego użyciu i zastosowaniu podłużnego studium wielu przypadków zostało zbadanych pięć organizacji stosujących franchising i działających w okresie ostatnich 25- ciu lat w Polsce. Okazało się, że organizacje kształtowały się w dużym stopniu zgodnie z założeniami podejścia systemowego i ewolucyjnego. Odpowiadały na sygnały z otoczenia lub organizacji poprzez interakcje między dawcą i biorcami, co mogło prowadzić do ustalenia wspólnych celów, funkcjonalnego podziału pracy, więzi, kontroli i kierownictwa. Jeżeli nie zaadaptowały się do sił ewolucyjnych przestawały sprawnie działać lub przechodziły do alternatywnych form: agencji, tradycyjnej organizacji, dzierżawy czy licencji. Odkryte zostały zjawiska niebadane w literaturze jak np.: nowe funkcje franchisingu, rola podziału pracy i kultury w tworzeniu systemów franchisingowych, prywatyzacja przez franchising, aspekt społeczny „być użytecznym”, różne ścieżki rozwoju podobnych systemów.

The research problem of Ph.D. dissertation was defined as evolution of franchising systems working in changing circumstances in Poland. In answer there were constructed the meaning, models of work and evolution of franchise systems, what enabled creation of research model. Using it and longitudinal multi- case study there were inquired five organizations using franchising, functioning in the period of the last twenty five years in Poland. It turned out that organizations were shaped to a large degree in accordance to premises of systems approach and evolution perspective. They answered on signals from environment or organization in form of interactions between franchisor and franchisees, what should cause establishing common objectives, functional division of work, links, control and direction. If there was no adaptation to evolution powers, the franchise systems functioned not effictiently or changed to alternative forms: agency, traditional organization, tenancy or licence. There were discovered phenomenons not researched in the literature for example: new functions of franchising, the role of division of work and culture in creating franchise systems, privatization by franchising, social aspect “to be useful”, different paths of development similar systems.