Umowa wzajemna w polskim prawie cywilnym. Analiza umowy pożyczki, umowy kredytu i umowy darowizny w kontekście ekwiwalentności świadczeń w umowie wzajemnej

Celem pracy jest dogłębna analiza kodeksowej regulacji umów wzajemnych oraz typowych cech umożliwiających ich kwalifikację, takich jak dwustronne zobowiązywanie, odpłatność i wzajemność. Szczególna uwaga została poświęcona ekwiwalentności świadczeń. Jest to bowiem cecha, której obecność i charakter w umowach wzajemnych budzą liczne kontrowersje i są przedmiotem sporów w doktrynie. W pracy zawarto omówienie dotychczasowego dorobku polskiej doktryny, a także ocenę najważniejszych koncepcji. Przedstawiono własne definicje pojęć istotnych z punktu widzenia przedmiotu pracy, co pozwoliło na uzyskanie klarowności terminologicznej, a także ułatwia przyszłą analizę. Druga część pracy poświęcona jest szczegółowej analizie umów pożyczki, kredytu i darowizny z perspektywy ich potencjalnie wzajemnego charakteru. Wnikliwe badanie tych umów ujawnia nie tylko ich specyfikę, ale także podkreśla, jak rozbieżności w interpretacji cechy wzajemności mogą wpływać na praktykę. Przez krytyczne omówienie i ocenę istniejącej doktryny oraz proponowanie nowych interpretacji praca wnosi wkład w rozumienie umów wzajemnych w polskim prawie cywilnym, oferując świeże spojrzenie na dobrze znane zagadnienia.

The aim of the study is to provide an in-depth analysis of the Code's regulation of synallagmatic contracts and the typical features enabling their classification, such as bilateral obligation, consideration and mutuality. Particular attention has been given to the equivalence of benefits. This is because its presence and character in synallagmatic contracts arouse numerous controversies and are the subject of disputes in doctrine. The study contains a review of the previous achievements of Polish doctrine, as well as an assessment of the most important concepts. The author's own definitions of concepts relevant to the subject matter of the paper were presented, which allowed for terminological clarity and also facilitates future analysis. The second part of the study is focused on a detailed analysis of loan, credit and donation contracts from the perspective of their potentially synallagmatic nature. An in-depth examination of these contracts reveals not only their specificities, but also highlights how discrepancies in the interpretation of the synallagma may have practical consequences. By critically discussing and evaluating existing doctrine and proposing new interpretations, the work contributes to the understanding of synallagmatic contracts in Polish civil law, offering a fresh perspective on well-known issues.