Ryzyko związane z upiększaniem ciała w percepcji studentek kosmetologii. Rekomendacje dla kształcenia zawodowego.
Abstrakt (PL)
Dążenie ludzi do bycia pięknym i atrakcyjnym nie jest zjawiskiem nowym, jednak w ostatnich latach przybrało ogromne rozmiary. Współcześnie można obserwować trendy socjobehawioralne, które piękno ludzkiego ciała przedkładają ponad inne wartości. Szczególnie w mediach promowany jest styl życia, w którym wygląd zewnętrzy postrzegany jest jako klucz do sukcesu osobistego i zawodowego. Wiąże się to z przyzwoleniem na modyfikowanie tego, czym człowieka obdarzyła natura. Stało się to podstawą rozwoju potężnego przemysłu „poprawiania urody”. Nastąpił rozwój dyscyplin nauki związanych z wykonywaniem zabiegów upiększających, jak kosmetologia czy estetologia medyczna. Kosmetolodzy, dermatolodzy czy chirurdzy estetyczni, dając szansę na młodszy, atrakcyjniejszy wygląd, odgrywają znaczącą rolę w życiu milionów osób, szczególnie młodych. Młodzi ludzie są bardzo podatni na obecny w mediach kult piękna. Aby sprostać społecznej presji bycia pięknym podejmują wiele zachowań ryzykownych związanych z poprawą atrakcyjności ciała, np. stosują restrykcyjne diety, nadmiernie się opalają czy poddają inwazyjnym zabiegom estetycznym. Problem ryzyka związanego z wykonywaniem zabiegów upiększających jest często bagatelizowany w rozważaniach teoretyczno-empirycznych podejmowanych w obszarach pedagogiki zdrowia, zdrowia publicznego, edukacji zdrowotnej, medycyny czy kosmetologii. Wielu badaczy oraz praktyków wyraża opinię, że upiększanie ciała jest bezpieczne a korzyści przewyższają ryzyko. Jednak ingerencja w organizm, a taką jest zabieg upiększający, zawsze wiąże się z ryzykiem wystąpienia efektów niepożądanych lub powikłań z różnych kategorii oraz może powodować bezpośrednie lub odległe szkody zdrowotne.
Abstrakt (EN)
Desire of people to be beautiful and attractive is not a new phenomenon, but in recent years it has grown significantly. Nowadays, one can observe socio-behavioural trends appreciating beauty of the human body more than other values. Media in particular promotes a lifestyle in which the external appearance is perceived as the key to personal and professional success. Consent to modification of what nature has endowed humans with is included. This became the basis for development of a powerful "beauty corrections" industry. This in turn led to the development of scientific disciplines related to beauty treatments, such as cosmetology or medical aesthetology. Cosmetologists, dermatologists or aesthetic surgeons give a chance for a younger, more attractive appearance. Therefore, these professions play a significant role in the life of millions, especially the younger generation. Young people are very susceptible to the current cult of beauty glorification in media. To cope with the social pressure of being beautiful, they undertake a lot of risky behaviours associated with improving attractiveness of the body. For example, they use strict diets, overly tan or undergo invasive aesthetic treatments. The problem of the risks associated with beauty treatments is often underestimated in theoretical and empirical deliberations in the areas of pedagogy of health, public health, health education, medicine and cosmetology. Many researchers and practitioners express opinion that beautification of the body is safe and the benefits outweigh the risks. However, any interference with the body, beauty treatments included, carries a risk of side effects and other health complications of various categories; these may present themselves upon completion of the treatment or at a distance. Therefore, it is important to build rational attitudes towards beautifying the body, attitudes minimizing risky behaviour, promoting healthy lifestyles and enhancing the health potential to improve physical attractiveness.