Colonialidad del poder en La telepatía nacional de Roque Larraquy: crítica/parodia

Celem tej pracy jest analiza kolonialności władzy w powieści La telepatia nacional argentyńskiego pisarza Roquego Larraquy oraz sprawdzenie czy obecna w niej parodia może pełnić funkcję dekolonialnego rozerwania według koncepcji Waltera Mignolo. Kolonialność władzy w powieści przejawia się w relacji argentyńskich przedsiębiorców z lat 30 XX wieku z grupą rdzennych mieszkańców peruwiańskiej Amazonii, porwanych w celu umieszczenia w parku etnograficznym—ludzkim zoo. Pokażemy jak paradygmat racjonalności/współczesności i kolonialności, według których zarządcy parku prowadzą swoje działania, pełni funkcje usprawiedliwienia wykorzystywania i przemocy. Telepatia, którą jak się okazuje posługują się porwani, przez swój spontaniczny i cielesny charakter staje się czynnikiem destabilizującym racjonalność, poprzez wywoływanie skrajnych reakcji na doświadczenia telepatyczne badających ją argentyńskich postaci oraz wprowadzenie odmiennej kultury i perspektywy porwanych. Przyjrzymy się parodii w tekście rozumianej jako “powtórzenie z różnicą”, zgodnie z teorią Lindy Hutcheon, w celu ukazania jej nieoczywistego waloru dekolonialnego który osiąga poprzez sprowadzenie racjonalnej matrycy myślenia do absurdu.

The purpose of this work is to analyze coloniality of power in the novel La telepatia nacional by the argentinian writer Roque Larraquy and to investigate if the parody present in the novel can function as a tool of decolonial delinking according to Walter Mignolo's theory. The coloniality of power in the novel manifests itself in the relationship of 1930s argentinian entrepreneurs with a group of indigenous people from the Peruvian Amazon, kidnapped for placement in an ethnographic park—human zoo. We will show how the paradigm of rationality/modernity and coloniality, according to which the park managers conduct their operations, functions to justify exploitation and violence. Telepathy, which is revealed to be used by the abductees, due to its spontaneous and corporal nature becomes a destabilising factor for rationality, by provoking extreme reactions to the telepathic experiences of the Argentine characters who study it, and by introducing the different culture and perspective of the abductees. We will look at parody in the text understood as repetition with difference”, according to Linda Hutcheon's theory, in order to show its non-obvious decolonial value which it achieves by bringing the rational matrix of thought to absurdity.

El presente trabajo tiene como objetivo analizar la colonialidad del poder en la novela La telepatía nacional del escritor argentino Roque Larraquy e investigar si la parodia presente en la novela puede funcionar como una herramienta del desprendimiento decolonial según la teoría de Walter Mignolo. La colonialidad del poder en la novela se manifiesta en la relación de los empresarios argentinos de los años 30 con un grupo de indígenas de la Amazonía peruana, secuestrados para ser ubicados en un parque etnográfico—zoológico humano. Mostraremos cómo el paradigma de racionalidad/modernidad y colonialidad, según el cual los gestores del parque llevan a cabo sus operaciones, funciona para justificar la explotación y la violencia. La telepatía, que se revela utilizada por los abducidos, por su naturaleza espontánea y corporal se convierte en un factor desestabilizador de la racionalidad, a través de provocarlas reacciones extremas ante las experiencias telepáticas de los personajes argentinos que la estudian, y de introducir la cultura y la perspectiva distintas de los abducidos. Analizaremos la parodia en el texto entendida como repetición con diferencia, según la teoría de Linda Hutcheon, para mostrar su valor decolonial no evidente que logra al llevar al absurdo la matriz intelectual racional.