Tożsamość osobista i percepcja etosu zawodowego a jakość życia młodych lekarzy.

Zagadnieniem rozpatrywanym w prezentowanej rozprawie jest znaczenie, jakie dla poczucia jakości życia młodych dorosłych mogą mieć procesy związane realizacją zadań rozwojowych - podejmowania wysiłku konstruowania tożsamości oraz tranzycja z środowiska edukacyjnego na rynek pracy. Projekt został zrealizowany w paradygmacie narracyjnym, który czerpiąc z koncepcji konstrukcjonizmu społecznego i personalizmu, z jednej strony przypisuje szczególne znaczenie roli języka w rozumieniu i tworzeniu rzeczywistości (społecznej i osobowej), a z drugiej zapewnia podmiotowość i szanuje indywidualizm badanego umożliwiając docieranie do jego własnych, subiektywnych znaczeń. Zgodnie z założeniami teoretycznymi przyjęto, że tożsamość osobista ma charakter narracyjny i przejawia się w dyspozycji jednostki do tworzenia historii o sobie, poprzez które możliwe staje się nadawanie sensu i znaczenia zdobywanym doświadczeniom. Nie dzieje się to jednak w próżni, a w otoczeniu innych, społecznie konstruowanych opowieści – w tym o wykonywanym/wybranym zawodzie (wśród zawodowego etosu). Przewidywano, że funkcjonowanie badanych na styku tych dwóch narracji, związane będzie z ich poczuciem jakości życia. Do badania zaproszono osoby związane zawodowo z medycyną, jako uczestników grupy o wyrazistym etosie. W projekcie udział wzięli młodzi dorośli - studenci pierwszego roku studiów medycznych, lekarze stażyści i rezydenci. Założono, że osoby na kolejnych etapach rozwoju kariery lekarskiej, mający różną ilość doświadczeń zawodowych inaczej postrzegać będą etos zawodu lekarza. Ze względu na średnio pięcioletnie różnice wieku między badanymi grupami oczekiwano również różnic w sposobie konstruowania swojej narracyjnej tożsamości. Kolejnym badanym zagadnieniem były związki pomiędzy sposobem percypowania etosu zawodowego i cechami tożsamości osobistej a poczuciem jakości życia młodych dorosłych zaangażowanych w różnym stopniu w medyczną karierę, a także to, w jakim stopniu powiązanie obu narracji (etosowej i tożsamościowej) może wiązać się z dobrostanem badanych. Uzyskane wyniki świadczą o występowaniu znaczących różnic w postrzeganiu lekarskiego etosu zawodowego – od najbardziej pozytywnej jego ewaluacji w grupie studentów, do najmniej pozytywnej u rezydentów. Zgodnie z przewidywaniami otrzymano również rezultaty wskazujące na istotne różne charakterystyki narracji tożsamościowych w badanych grupach. Zaobserwowano także, że dla poczucia jakości życia w grupie studentów i rezydentów kluczowe znaczenie ma przede wszystkim sposób percepcji zawodowego etosu, zaś u lekarzy stażystów tak silnych efektów nie zaobserwowano. Niniejszy projekt rzuca światło na część zjawisk związanych z realizacją doniosłego zadania rozwojowego okresu wczesnej dorosłości, jakim jest rozpoczynanie kariery zawodowej.

The problem discussed in the presented thesis considers the significance of the implementation of developmental tasks such as identity construction and transition from educational context to the labour market may have to the subjective quality of life in young adults. The project has been conducted in the narrative paradigm that derives from personalism and social constructionism theory. The chosen theoretical background not only considers the significance of language in processes of understanding and creating reality (personal and social), but also allows providing a context to maintain personal subjectivity and individualism of participants within the research procedures. Personal identity is therefore understood as a disposition to construct and reconstruct a narrative about the self. In the process of creating such a narrative, it becomes possible for individual to discover or endorse life – time experiences with personal sense and meaning. It does not unfold in a void, but in surrounding of many, socially constructed stories – including narratives about the chosen / practiced profession (professional ethos). It is expected that in young adulthood the processes of constructing both narratives and their mutual relation might be relevant to subjective quality of life. The participants invited to this project were all involved in medical professional context, being first year medical students, and young doctors – interns and residents. It has been assumed that along with the advancement in career development and processes of acquiring new professional experiences, the changes of ethos perception would occur. Also, considering average five-year age differences between investigated groups, it was expected to discover variation in the manner the narrative identity is constructed. The relationship between the changing perception of professional ethos, narrative identity and the participant’s subjective quality of life was examined. Statistical results showed significant differences in the perception of professional ethos between all three groups – student's perception was the most positive; it declined successfully, reaching the lowest point in the resident group. The research showed also differences in narrative identity construction between the groups. It was also noticed that professional ethos perception is a key factor for subjective quality of life for students and residents, but not for interns. Presented thesis sheds light on significant aspects of developmental process that involve engagement of young adults in choosing and building up their professional careers.