Korzystanie z pornografii, rozwój symptomów nałogowych oraz poszukiwanie pomocy psychologicznej ze względu na nałogowe zachowania seksualne

Prezentowana praca dotyczy zagadnień związanych z (1) problematycznym korzystaniem z pornografii, (2) symptomami nałogowymi mogącymi towarzyszyć korzystaniu z pornografii oraz (3) poszukiwaniem pomocy psychologicznej w związku z trudnościami w kontroli własnych zachowań seksualnych. Praca obejmuje analizy wyników 3 badań. Pierwsza z nich to analiza zmian we wskaźnikach rozpowszechnienia pornografii internetowej w populacji polskiej w przedziale czasowym od 2004 do 2016, wraz z charakterystyką demograficzną osób odwiedzających internetowe strony pornograficzne. Są to pierwsze dostępne analizy dotyczące zmian w rozpowszechnieniu pornografii bazujące nie na danych deklaratywnych, a na danych obiektywnych, niosących informacje o aktywności na stronach internetowych. Przeprowadzone analizy wykazały wzrastającą popularność pornografii online w analizowanym okresie – co, w połączeniu z raportami o wzrastającej liczbie osób zgłaszających zapotrzebowanie na pomoc psychologiczną w związku z problematycznym korzystaniem z pornografii, wskazuje na konieczność badań nad mechanizmami leżącymi u podłoża tych problemów. Badania 2 oraz 3 dotyczą właśnie tego zagadnienia i stanowią trzon pracy. W ramach tych badań zestawiono grupę osób poszukujących pomocy psychologicznej w związku z problematycznym korzystaniem z pornografii z grupą kontrolną. Badanie 2 przeprowadzono na grupie mężczyzn, natomiast Badanie 3 na grupie kobiet. Uzyskane wyniki wskazują między innymi, że osoby poszukujące pomocy psychologicznej cechowało (1) zdecydowanie wyższe nasilenie negatywnych symptomów związanych z nałogowymi zachowaniami seksualnymi, (2) poświęcanie większej ilości czasu na korzystanie z pornografii, ale także (3) wyższy poziom religijności, (4) niższe prawdopodobieństwo zaangażowania w związek intymny (dla mężczyzn), (5) dłuższy czas od ostatniej aktywności seksualnej z drugą osobą (w przypadku mężczyzn) oraz (6) dłuższe ciągi oglądania pornografii i ciągi masturbacyjne (w przypadku kobiet). Zweryfikowane zostały również relacje pomiędzy kluczowymi zmiennymi, ze szczególnym uwzględnieniem predyktorów poszukiwania pomocy. Czas poświęcany na korzystanie z pornografii był pozytywnie związany z prawdopodobieństwem poszukiwania pomocy, jednak najsilniejszymi predyktorami poszukiwania pomocy okazały się negatywne symptomy (dla mężczyzn i kobiet) oraz zmienna będąca wskaźnikiem poziomu religijności – czas poświęcany na praktyki religijne (dla kobiet). W ostatniej części pracy dyskutowane jest naukowe znaczenie uzyskanych wyników jak i ich implikacje dla pracy terapeutycznej z osobami doświadczającymi trudności z kontrolą własnych zachowań seksualnych.

Scope of this project refers to (1) problematic pornography use, (2) addictive symptoms associated with pornography use and (3) treatment seeking due to out-of-control sexual behaviors. The project consists of three studies. For Study 1, changes in indicators of internet pornography prevalence in Polish population between years 2004 and 2016 were analyzed, along with demographic characteristics of internet pornography viewers. This is the first available analysis of online pornography use prevalence based not on declarative, but on objective internet traffic data. Results showed growing popularity of online pornography during analyzed period. This results, in conjunction with reports of growing number of people seeking treatment due to problematic pornography use and difficulties in controlling their own sexual behaviors, indicates the need of research on mechanisms underlying these problems. Studies 2 and 3 are aimed at this issue and constitute a core of this project. In Studies 2 and 3 people seeking treatment for problematic pornography use were compared to healthy controls. Analysis showed that treatment-seekers had (1) higher level of negative symptoms associated with addictive sexual behaviors, (2) spent more time on pornography use but also (3) declared higher religiosity, had (4) lower probability of being in an intimate relationship (for males), reported (5) longer period from last dyadic sexual activity (for males) and experienced (6) more severe pornography and masturbation binge periods (for females). The structure of relationships between key variables was also determined, with a focus on predictors of treatment seeking. Time spent on pornography consumption was positively related to probability of seeking treatment. However, analysis revealed that the strongest predictors of seeking treatment were negative symptoms associated with addictive sexual behaviors (for males and for females) and a variable that was an indicator of religiosity – time spent on religious practices (for females). In the last part of this work, scientific significance of obtained results and implications for therapy of out of control sexual behaviors are discussed.