Polityka władz partyjnych i państwowych wobec Ludowego Wojska Polskiego w latach 1949–1956

Niniejsza rozprawa doktorska ma na celu przedstawienie polityki władz partyjnych i państwowych wobec Ludowego Wojska Polskiego w latach 1949–1956. Praca w największej mierze posiada charakter politologiczny, gdyż dotyczy zagadnień związanych z funkcjonowaniem polskiej armii w warunkach reżimu stalinowskiego (bierutowskiego), a także problematyki relacji: partia (PZPR) – państwo – armia. Z drugiej strony bardzo istotny jest aspekt historyczny dysertacji, bowiem przedstawione zostały w niej wydarzenia, które miały już miejsce – przedział czasowy rozprawy jest zamknięty ograniczającymi ją datami. Biorąc powyższe pod uwagę, można przyjąć, że praca dotyczy zakresu najnowszej historii politycznej (Polski) jako subdyscypliny nauk o polityce.Głównym celem proponowanej dysertacji doktorskiej jest usystematyzowanie pola badawczego i ukazanie polityki prowadzonej przez władze partyjne i państwowe wobec Ludowego Wojska Polskiego w latach 1949–1956. W sposób nieprzypadkowy cezury czasowe pracy zbiegają się z dowodzeniem polską armią przez radzieckiego marszałka Konstantego Rokossowskiego, gdyż to właśnie w tym okresie polskie wojsko ulegało procesowi sowietyzacji i militaryzacji, tracąc, podobnie zresztą jak same państwo, atrybuty suwerenności. Ponadto za ustaleniem przedziału czasowego rozprawy na lata 1949–1956 przemawia również fakt, iż w tym czasie mieliśmy już do czynienia z ugruntowanym reżimem komunistycznym w Polsce, którego analiza polityki wobec Ludowego Wojska Polskiego jest zdecydowanie łatwiejsza, a jej wyniki bardziej jednoznaczne, niż miało to miejsce w czasie przejmowania władzy przez komunistów.Obszar badań koncentruje się na zagadnieniach związanych z najnowszą historią polityczną, w tym przede wszystkim historią procesów politycznych, jak również, ze względu na specyfikę podejmowanego tematu, historią militarną. Częściowo praca dotyka również aspektów prawnych, związanych z funkcjonowaniem Ludowego Wojska Polskiego w omawianym okresie. Dotykane są również zagadnienia związane z szeroko pojętym systemem politycznym Polski Ludowej, jak również funkcjonowaniem administracji publicznej w ówczesnym państwie polskim.Profil pracy jest w przeważającej mierze opisowy, a także wyjaśniający określone procesy polityczno-militarne, schematy działań oraz planów struktur wojskowych, organów państwa, wojskowego wymiaru sprawiedliwości oraz głównych decydentów partyjno-politycznych Polski Ludowej. Powyższe podejście spowodowane jest przede wszystkim przyjęciem narracji o charakterze politologiczno-historycznym. Z natury rzeczy typ pracy należy określić jako teoretyczny. Nie ma możliwości empirycznego zweryfikowania postawionych tez, jak również uczestniczenia w wydarzeniach minionego, przed ponad pół wieku, okresu.Siatka pojęciowo-terminologiczna rozprawy jest rozbudowana. Najważniejszą kategorią pozostaje tutaj kategoria wojskowości oraz kategoria systemu politycznego. W nich mieszczą się najważniejsze pojęcia, które zostają opisane w tej dysertacji. Terminy użyte w pracy mają przede wszystkim charakter politologiczno-historyczny. Składają się na nie m.in.: struktury władzy partyjnej, rozliczne instytucje państwowe, organy władzy politycznej państwa, wojskowy wymiar sprawiedliwości, organizacje międzynarodowe, poszczególne jednostki, a także operacje wojskowe. Do tego należy dodać najważniejszych funkcjonariuszy polityczno-wojskowych, w tym dowódców, a także decydentów partyjno-politycznych.

This dissertation aims to present the policy of the party and state towards Polish People's Army in the years 1949–1956. PhD thesis, in the largest extent, has the politological character, as it concerns issues related to the functioning of the Polish army under the Stalinist regime, as well as the issue of the relationships: the party (Communist Party) – the state – the army. On the other hand, very important is a historical aspect of dissertation, as presented the events that have already taken place – interval of thesis is limited by her dates. Given the above, it can be assumed that the work concerns the scope of recent political history (Polish) as a sub-discipline of political science.The main objective of the proposed dissertation is the systematization of the research field and show the policy pursued by the party and state towards Polish People's Army in the years 1949–1956. Notaccidentally watershed time work coincide with commanding Polish Army by Soviet Marshal Konstantin Rokossovsky, because it was during this period, when Polish army underwent a process of Sovietization and militarization, losing, just as the same state, the attributes of sovereignty. In addition, the finding time interval dissertation for the years 1949–1956 is also supported by the fact that at this time we had to deal with well-established communist regime in Poland, the analysis of which policy towards Polish People's Army is much easier and the results more clearly than it has place during the takeover of power by the communists.The area of research focuses on issues related to the recent political history, including first and foremost the history of political processes, as well, due to the nature of undertaken subject, military history. Work partly affects also legal aspects related to the functioning of the Polish People's Army in this period. Raised are also questions related to the wider political system of People's Poland, as well as the functioning of public administration in the recent Polish state.Profile of work is largely descriptive and explaining specific processes of political and military schemes and action plans of the military, state organs, military justice and key party and political decision makers of Polish People's Republic. This approach is mainly caused by the adoption of a historical and political science narrative. Intrinsically, the type of work should be defined as theoretical. There is no way to empirically verify the set thesis, as well as participate in the events of the past, before more than half a century, period.Conceptual and terminological grid of dissertation is developed. The most important category remains the category of military and category of the political system. They include the most important concepts that are described in this dissertation. The terms used in the work are primarily political science and historical. They consist of for example: power structure of the party, numerous state institutions, authorities of the state of political and military justice, international organizations, individuals, as well as military operations. To this must be added the most important political-military officers, including commanders and party-political decision-makers.