Poglądy Adama Szelągowskiego na sprawę polską w czasie I Wojny Światowej

Adam Wiktor Szelągowski (1873 – 1961) to polski historyk, znany głównie z działalności na Uniwersytecie Lwowskim. Już w latach gimnazjalnych spotkał się z ideologią socjalistyczną, która kształtowała jego myślenie w trakcie studiów na Uniwersytecie Jagiellońskim, aż do czasu zmiany poglądów wraz z przejściem na Uniwersytet Lwowski. Był krytyczny był wobec myśli Stańczyków – konserwatystów krakowskich. W czasie pracy na Uniwersytecie Lwowskim związał się ze szkołą narodową skupioną wokół Oswalda Balzera. Odbył wszechstronne studia za granicą, głównie w Niemczech, co zwróciło jego uwagę na aspekty gospodarcze i socjologiczne w historii, przez co stał się jednym z pionierów historii gospodarczej w Polsce. Największym jego problemem był konflikt z władzami Uniwersytetu Lwowskiego spowodowany zbytnim pośpiechem jego prac, a przez to ubytkami w ich jakości redakcyjnej, a niekiedy też warsztatowej i merytorycznej. Niniejszy tekst jest próbą analizy jednej publikacji, która mogła ten konflikt zaostrzyć. Niemcy, Austria i kwestia polska to broszura z okresu I wojny światowej, która popierała oparcie polskiej sprawy narodowej na współpracy z Rosją, co zbudziło dobrze umotywowane podejrzenia władz austriackich. Zaprezentowana została tutaj zawartość tej publikacji, a także jej powiązania z noszącym podobny tytuł dziełem Romana Dmowskiego Niemcy, Rosja i kwestia polska.

Adam Wiktor Szelągowski (1873 - 1961) is a Polish historian, known mainly for his work at the Lviv University. From his high school years, he encountered socialist ideology, which shaped his thinking during his studies at the Jagiellonian University, until a change of views upon moving to the Lviv University. He was critical of the cracovian conservatives. During his work at the Lviv University, he became associated with the national school of history centered around Oswald Balzer. He undertook comprehensive studies abroad, mainly in Germany, which drew his attention to economic and sociological aspects in history, making him one of the pioneers of economic history in Poland. His greatest problem was a conflict with the Lviv University authorities caused by the excessive haste of his works, resulting in editorial, and sometimes methodological and substantive deficiencies. This text is an attempt to analyze one publication that could have intensified this conflict. Germany, Austria, and the Polish Cause is a brochure from the period of World War I, which supported basing the Polish national cause on cooperation with Russia, which aroused well-motivated suspicions of the Austrian authorities. The content of this publication is presented here, along with its connections to the similarly titled work by Roman Dmowski, Germany, Russia and the Polish Cause.