Prawo do czystego środowiska w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

Niniejsza praca została poświęcona tematowi prawa do czystego środowiska w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. W jej pierwszym rozdziale przybliżony zostaje zarys tematyki prawa do czystego środowiska. Przedstawiona jest w nim historia ochrony środowiska w prawie międzynarodowym oraz towarzyszący jej rozwój prawa do środowiska. Przedstawione zostają najważniejsze wydarzenia i akty prawne, które miały kluczowy wpływ na kształtowanie się prawa środowiskowego i prawa człowieka do środowiska. Następnie zostaje przybliżona czytelnikowi historia prawa do środowiska z perspektywy prawa międzynarodowego i przytoczone zostają przełomowe w tej kwestii decyzje, konwencje, rezolucje i inne akty prawne. Następnie opisane jest miejsce, jakie podmiotowe prawa do środowiska zajmuje obecnie w polskim systemie prawnym oraz w systemie ochrony praw człowieka Rady Europy. W drugim rozdziale pracy przytoczone zostaje relewantne orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w celu przedstawienia procesu wywodzenia prawa człowieka do środowiska z Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Wreszcie w rozdziale trzecim podsumowane zostają wnioski wyciągnięte z analizy przytaczanych we wcześniejszym rozdziale orzeczeń – zarówno pod względem wywodzenia z nich prawa do środowiska, jak i miejsca prawa do środowiska w orzecznictwie Trybunału oraz poziomu jego gwarancji. Następnie przedstawione zostają postulaty de lege ferenda dotyczące zawarcia w Konwencji prawa człowieka do środowiska – zarówno głosy opowiadające się za, jak i przeciw. W zakończeniu praca zostaje podsumowana, a także przedstawione są wnioski autora wyciągnięte w wyniku pisania pracy oraz jego wnioski dotyczące zawarcia w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka prawa człowieka do czystego, zdrowego, zrównoważonego i bezpiecznego środowiska.

This dissertation is dedicated to the topic of the right to a clean environment in the case law of the European Court of Human Rights. In its first chapter, an outline of the right to a clean environment is presented. The chapter includes the history of environmental protection in international law and the concurrent development of the right to a clean environment. It highlights the most significant events and legal acts that had a crucial impact on the formation of environmental law and the human right to a clean environment. The history of this right is then approached from the perspective of international law, and pivotal decisions, conventions, resolutions, and other legal acts on this matter are cited. The chapter also describes the current position of the right to a clean environment in the Polish legal system and in the human rights protection system of the Council of Europe. The second chapter of the thesis presents relevant case law of the European Court of Human Rights to illustrate the process of deriving the human right to a clean environment from the European Convention on Human Rights. Finally, in the third chapter, conclusions are summarized based on the analysis of the judgments cited in the previous chapter. This includes both the derivation of the right to a clean environment from these judgments and the place of this right in the Court's case law, as well as the level of its guarantee. Subsequently, proposals de lege ferenda concerning the inclusion of the human right to a clean environment in the Convention are presented—both arguments in favour and against. In the conclusion, the thesis is summarized, and the author's conclusions drawn from writing the dissertation are presented, along with the author's suggestions for including the human right to a clean, healthy, sustainable, and safe environment in the European Convention on Human Rights.