Doświadczenia rodzicielskie i role rodzinne osób pochodzących z rodzin dysfunkcyjnych

Niniejsza praca miała na celu zbadanie różnic między grupami osób pochodzących z rodzin dysfunkcyjnych oraz osób nie pochodzących z takich rodzin w poziomie retrospektywnej oceny postaw ich rodziców, ich postaw rodzicielskich oraz ról rodzinnych. W badaniu wzięły udział 64 osoby, przydzielone do odpowiednich grup na podstawie deklaracji, czy w ich domu rodzinnym nadużywano alkoholu bądź czy ich system rodzinny był dysfunkcyjny. Do pomiaru zmiennych wykorzystano Skalę Postaw Rodzicielskich (Plopa, 2008b), Kwestionariusz Retrospektywnej Oceny Postaw Rodziców (Plopa, 2008a) oraz Kwestionariusz Ról Rodzinnych (Margasiński, 2018). Wyniki badania wykazały brak istotnych różnic między przejawianymi postawami rodzicielskimi w obu grupach, jednak wykazały różnice na poziomie retrospektywnej oceny postaw akceptacji, wymagania oraz niekonsekwencji w przypadku obojga rodziców osób badanych. Zauważono również różnice w przejawianiu zachowań charakterystycznych dla roli Kozła Ofiarnego. Dodatkowe analizy korelacji wykazały, że istnieją związki między retrospektywną oceną postaw rodziców i postawami rodzicielskimi, między retrospektywną oceną postaw rodziców a pełnionymi rolami rodzinnymi w obu badanych grupach oraz związki między rolami rodzinnymi a postawami rodzicielskimi w grupie osób z rodzin dysfunkcyjnych. Otrzymane wyniki zostały omówione w oparciu o dostępną literaturę. Wskazano również możliwość ich wykorzystania w przyszłych badaniach oraz zastosowania w terapii indywidualnej i systemowej.

This study’s purpose was to examine the differences between a group of people raised in dysfunctional families and a group of people from nondysfunctional families in their level of retrospective assessment of their parents’ parental attitudes, their own parental attitudes and their family roles. The study involved 64 people, assigned to the appropriate groups based on their declarations of whether their family systems were dysfunctional or whether one or both their parents abused alcohol. In order to measure the variables, The Parental Attitudes Scale (Plopa, 2008b), the Questionnaire of Retrospective Assessment of Parental Attitudes (Plopa, 2008a) and the Family Roles Questionnaire (Margasiński, 2018) were used in the study. The results of the study showed no significant differences between the parental attitudes in examined groups, but they did show differences in their level of retrospective assessment of some parental attitudes, namely attitudes of acceptance, excessive demand and inconsequence in both parents. The study also showed significant differences between the groups in terms of expressing behaviors characteristic of the Scapegoat role. Additional correlation analyses showed existing relationships between retrospective assessment of parental attitudes and parental attitudes of the subjects, retrospective assessment of parental attitudes and subjects’ family roles in both groups and a relationship between family roles and parental attitudes in the group of people raised in dysfunctional families. The obtained results were discussed based on the available literature, along with their possible use in future studies and application in individual and systemic therapy.