Państwowe Tory Wyścigów Konnych na Służewcu jako wielowymiarowa przestrzeń wolności w czasach PRL

We wspomnieniach ludzi związanych z Państwowymi Torami Wyścigów Konnych-pracowników różnej kategorii, stałych bywalców oraz dziennikarzy piszących o wyścigach przewija się stale jeden motyw: mniej lub bardziej wprost artykułowane przekonanie o wyjątkowości i autonomii warszawskiego toru w okresie PRL oraz o jego dostrzegalnych w wielu obszarach emancypujących funkcjach, skutku-jących różnymi wymiarami "wolności od" i "wolności do". W niniejszym artykule przedstawimy zarys historii instytucji, która w czasach komunizmu przeżywała szczyt swojego rozkwitu, choć zasady, na których funkcjonowała, były sprzeczne z oficjalną ideologią państwa socjalistycznego. Pokażemy, jak czasy jej świetności-z perspektywy niemal 30 lat od rozpoczęcia transformacji politycznej, społecznej i gospodarczej w Polsce, w trakcie której wyścigi na Służewcu podupadły wspominają ludzie związani z tym miejscem i wywodzący się z dwóch kategorii społecz-nych: stałych bywalców Wyścigów i pracowników Toru mieszkających na osiedlu pracowniczym "za murem". Odpowiemy na pytanie, jak i dlaczego Wyścigi są wspo-minane przez stałych bywalców i pracowników jako swoista społeczna enklawa, teoretycznie trudna do wyobrażenia w czasach komunizmu. Wspomnienia te analizujemy z perspektywy określanej w naukach społecznych jako "postkomunistyczna nostalgia". Ponadto odwołujemy się do artykułów praso-wych z czasów PRL poświęconych sytuacji na służewieckim torze, by zaprezentować krytyczny i reformatorski charakter działalności dziennikarzy piszących o wyścigach. Główną oś wszystkich analiz stanowią funkcjonujące społecznie odwołania do kategorii "wolności" oraz związanych z nią koncepcji swobody, sprawczości i bezpieczeństwa, które pojawiają się w narracjach o warszawskich wyścigach z czasów komunizmu.