Transformacja energetyczna a tradycyjne zagrożenia bezpieczeństwa energetycznego - trendy globalne i europejskie

Celem artykułu jest analiza najważniejszych trendów charakteryzujących współczesny światowy i europejski rynek energetyczny z perspektywy ich znaczenia dla bezpieczeństwa energetycznego świata i UE, a także globalnego bezpieczeństwa klimatycznego. Na gruncie niniejszej analizy stawiane są zatem pytania badawcze o wyzwania klimatyczne i znaczenie tradycyjnych zagrożeń bezpieczeństwa energetycznego – a zwłaszcza tych związanych z zaburzeniami dostaw importowanych surowców i fluktuacjami ich cen – w dobie zmieniającego się rynku energetycznego i transformacji energetycznej. W 2019 r. rynek ropy doświadczył największych w XXI wieku zaburzeń dostaw w związku z atakiem na saudyjski kompleks rafineryjny Abqaiq. Jak wydarzenie to wpłynęło na bezpieczeństwo energetyczne? Jaka jest rola współczesnych trendów popytowo-podażowych w zmniejszaniu podatności importerów na nagłe zaburzenia dostaw tego podstawowego dla światowej gospodarki surowca? W końcu jaka jest skala zmian o charakterze transformacyjnym – w takich obszarach jak efektywność energetyczna, OZE, emisje CO2 i jak pod wpływem polityki klimatyczno-energetycznej zmienia się środowisko bezpieczeństwa energetycznego? Ze względu na specyfikę „Rocznika Strategicznego” w centrum uwagi znajdują się wydarzenia 2019 r. i bieżące trendy.

The article surveys an analysis of the most important energy market trends from the perspective of their importance for global and European energy security and global climate security. The author illustrates the importance of both the climate change challenges and the traditional threats to energy security – especially those related to the oil supplies disruptions and price fluctuations – under the conditions of dynamically changing energy market. In 2019 global oil market expirienced the largest disruptions in the 21st century due to the attack on Saudi Arabia’s oil facilities in Abqaiq. How did this spectacular event impact on oil/energy security? How did the contemporary demand-supply trends help in managing the 2019’s disruptions? Finally, author examines the scale of transformative changes in the energy market with regard to energy efficiency, renewable energy, CO2 emissions, and how energy-climate policy interacts with the energy security environment.