Przeciwdziałanie torturom i nieludzkiemu traktowaniu w XXI wieku

Niniejsza praca magisterska jest poświęcona wieloaspektowej analizie pojęcia tortur, ich historii oraz ewolucji regulacji prawnych, które klasyfikują je jako nielegalne i niehumanitarne praktyki. W pierwszej części pracy przedstawione zostały definicje tortur proponowane przez różne źródła, ich rozwój na przestrzeni wieków oraz pierwsze kroki podjęte w celu ich prawnego zakazania. Następnie, w dalszej części pracy omawiane są globalne i regionalne (Europejskie, Afrykańskie, Amerykańskie, Arabskie i Azjatyckie) systemy praw człowieka, a także mechanizmy kontrolne, które mają na celu monitorowanie i egzekwowanie zakazu tortur. Szczególną uwagę poświęcono analizie międzynarodowych konwencji, a także działalności Organizacji Narodów Zjednoczonych i jej instytucji zajmujących się kwestią zakazu tortur oraz instytucjom regionalnym. Kolejna część pracy skupia się na roli i znaczeniu organizacji pozarządowych, w przeciwdziałaniu, monitorowaniu i dokumentowaniu przypadków tortur, wywieraniu presji na naruszające prawa człowieka rządy i społeczność międzynarodową, a także na ich wieloaspektowej pomocy ofiarom tortur. Ostatnia część pracy to szczegółowa analiza trzech studium przypadków stosowania tortur przez wybrane państwa - USA, Syrię i Iran - w XXI wieku. Każdy z tych przypadków jest badany pod kątem kontekstu politycznego i prawnego, metod stosowanych tortur oraz reakcji społeczności międzynarodowej. Analiza ta ma na celu ukazanie, jak różne państwa, mimo istnienia licznych regulacji prawnych, nadal dopuszczają się praktyk tortur oraz jak różne czynniki wpływają na odkrycie naruszeń prawa przez dane państwa, dokumentowanie tych spraw, a następnie egzekwowanie lub brak egzekwowania prawnych konsekwencji wobec sprawców. Praca podkreśla, że mimo znaczącego postępu w tworzeniu międzynarodowych mechanizmów ochrony praw człowieka, tortury wciąż pozostają poważnym problemem globalnym. Wnioski płynące z przeprowadzonej analizy wskazują na konieczność dalszego wzmacniania systemów prawnych i nadzorczych oraz roli organizacji pozarządowych w walce z torturami.

This master's thesis is dedicated to a multifaceted analysis of the concept of torture, its history, and the evolution of legal regulations that classify it as an illegal and inhumane practice. The first part of the thesis presents definitions of torture proposed by various sources, their development over the centuries, and the initial steps taken to legally prohibit them. Next, the thesis discusses global and regional (European, African, American, Arab, and Asian) human rights systems, as well as monitoring mechanisms aimed at enforcing the prohibition of torture. Particular attention was paid to the analysis of international conventions and the activities of the United Nations and its institutions dealing with the prohibition of torture, as well as regional institutions The next part of the thesis focuses on the role and significance of non-governmental organizations in preventing, monitoring, and documenting instances of torture, making pressure on human rights-violating governments, the international community, and providing multifaceted help for torture victims. The final part of the thesis is a detailed analysis of three case studies of torture practices by selected countries—the USA, Syria, and Iran—in the 21st century. Each of these cases is examined in terms of the political and legal context, methods of torture used, and the response of the international community. This analysis aims to demonstrate how different countries, despite numerous legal regulations, continue to practise torture and how various factors influence the discovery of legal violations by these countries, the documentation of these cases, and the enforcement or lack of it of legal consequences for the perpetrators. The thesis emphasizes that despite significant progress in establishing international human rights protection mechanisms, torture remains a serious global issue. The conclusions drawn from the analysis indicate the necessity of further strengthening legal and supervisory systems and the role of non-governmental organizations in combating torture.