Sport głuchych w perspektywie refleksji nad tożsamością

Niniejsza praca ma na celu przyjrzenie się sportowi głuchych w perspektywie tożsamości. Jest ona tutaj rozumiana jako proces, w którym dana osoba tworzy obraz siebie samej. Głuchota jest z kolei rozumiana w perspektywie tzw. paradygmatu kulturowego, w którym głuchota jest raczej pewną cechą jednostki i nie jest tożsama z niepełnosprawnością. Tak rozumiana głuchota jest związana ze zjawiskami o charakterze kulturowym. Wpływ sportu na tożsamość Głuchych, a więc osób identyfikujących się z tzw. kulturą Głuchych i posługujących się językiem migowym, był badany w trzech aspektach. Pierwszym jest rola sportu głuchych w tworzeniu przestrzeni do swobodnego posługiwania się językiem migowym. Drugi dotyczy budowania wśród Głuchych poczucia odrębnej tożsamości grupowej oraz towarzyszącym temu procesowi działaniom zmierzającym do wzmacniania widoczności Głuchych w społeczeństwie. Trzeci aspekt jest związany z potencjałem tworzenia przestrzeni wolnej od dyskryminacji. Praca została rozszerzona o kontekst historyczny dotyczący sportu głuchy w Polsce i na świecie. Badanie zostało przeprowadzone w oparciu o wywiady narracyjne oraz swobodne ukierunkowane przeprowadzone w PJM, które zostały nagrane i poddanie analizie. Wyniki analizy wskazują, że Głusi sportowcy nie odnoszą się bezpośrednio do tematu tożsamości, gdy mówią o sporcie. Jednak ich droga do sportu prowadziła często przez środowisko Głuchych, w którym funkcjonowali. Sport tworzy dla nich bezpieczną, dostosowaną do ich potrzeb przestrzeń Głusi sportowcy niejednokrotnie wyrażali chęć gry i współzawodnictwa ze słyszącymi, ale podczas podejmowania tego typu przedsięwzięć napotykali na trudności i doświadczali dyskryminacji. Potencjalne zagrożenie dla tożsamościowego aspektu sportu głuchych i jego związków z tzw. kulturą Głuchych stanowi napływ do klubów dla głuchych zawodników słabosłyszących lub zaimplantowanych, którzy często nie umieją migać i nie należą do tzw. kultury Głuchych.

This thesis aims to look at deaf sports from the identity perspective. Identity is understood here as the process by which a person creates an image of themselves. Deafness, in turn, is understood from the perspective of the so-called cultural paradigm, in which deafness is a certain feature of the individual rather than a disability. Deafness, understood in this way, is linked to a number of cultural phenomena. The impact of sports on the identity of the Deaf, that is, people who identify with the so-called Deaf culture and use sign language, was examined in three aspects. The first is the role of deaf sports in creating a space for the free use of sign language. The second relates to building a sense of distinct group identity among the Deaf and the accompanying efforts to enhance the visibility of the Deaf in society. The third aspect relates to the potential for creating a space free of discrimination. The work extends to include the historical context of deaf sports in Poland and around the world. The study was based on narrative and free-form targeted interviews conducted in PJM, which were recorded and analyzed. The analysis of the results shows that Deaf athletes do not directly refer to the topic of identity when talking about sports. However, their path to sports often led through the Deaf community, in which they functioned. Sport creates a safe, tailored space for them. Deaf athletes have often expressed a desire to play and compete with hearing athletes, but they have faced difficulties and experienced discrimination when undertaking such endeavors. A potential threat to the identity aspect of deaf sports and its ties to the so-called Deaf culture is the influx of hard-of-hearing or implanted athletes into deaf clubs. They often cannot sign and are not part of the so-called Deaf culture.