W świecie zmysłów. Kobieta wobec ideologii patriarchalnej w japońskim kinie nowofalowym lat 60. i 70. XX wieku

Celem pracy jest przedstawienie roli kobiety i jej wizerunku w filmach japońskiej Nowej Fali lat 60. i 70. XX wieku. Nakreślono w niej tło społeczno-historyczne rzeczywistości powojennej Japonii, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji Japonek, a także japońskich ruchów feministycznych. Ponadto wyszczególniono główne założenia japońskiej Nowej Fali. Wykazano, że artyści tego nurtu poddawali krytyce bieżące wydarzenia i nową konsumpcjonistyczną rzeczywistość, a niektórzy z nich także zwracali uwagę na nierówności dotykające kobiety w systemie patriarchalnym. Kobieta stała się w ich twórczości symbolem – znakiem transformacji, a jej ciało – wyrazem buntu przeciwko konserwatywnym wartościom. W pracy szczegółowo poddano analizie filmy reżyserów feminizujących, tj. Eros plus masakrę Yoshidy Yoshishige oraz Kobietę owada Imamury Shōheia, w której odwołano się do filmu przełomowego dla tematu Nowej Fali i feminizmu, jakim jest Imperium zmysłów w reżyserii jednego z najbardziej wpływowych dla nurtu reżyserów, Ōshimy Nagisy.

The objective of this thesis is to examine the role and portrayal of women in the New Wave Japanese Cinema of the 1960s and 1970s. The study provides an overview of the socio-historical background of postwar Japan, with a particular focus on the status of Japanese women and the development of Japanese feminist movements. It also outlines the key tenets of the New Wave Japanese Cinema. The thesis demonstrates that the filmmakers associated with this movement critically engaged with contemporary events and the emerging consumerist society. Some of these directors also highlighted the inequalities faced by women within the patriarchal system. In their works, women emerged as symbols of transformation, with the female body serving as a medium of rebellion against conservative values. The thesis offers a detailed analysis of films by feminist-oriented directors, such as Eros + Massacre by Yoshida Yoshishige and The Insect Woman by Imamura Shōhei. Additionally, it discusses In the Realm of the Senses, a groundbreaking film in the context of the New Wave Cinema and feminism, directed by one of the movement's most influential figures, Ōshima Nagisa.