Job crafting w profilaktyce wypalenia zawodowego i oferowana przez niego wizja sensu pracy - krytyczna analiza

Poniższa praca poświęcona została analizie współczesnego dyskursu zarządzania, ze szczególnym uwzględnieniem publikacji z zakresu job craftingu/przekształcania pracy. Celem analizy było ukazanie szerszego kontekstu kulturowego i politycznego, w którym powołana została idea przekształcania pracy i wykazanie, że doskonale wpisuje się ona w nową ideologię zarządzania opisaną przez Luca Boltanskiego i Eve Chiapello w pracy Nowy duch kapitalizmu. Zasygnalizowane we wstępie wątki sensu pracy i wypalenia zawodowego służyły jednak pokazaniu, że sama potrzeba powołania do istnienia job craftingu świadczy o symptomach wyczerpania się tego paradygmatu. Wykorzystaną metodologią była, wzorem Boltanskiego i Chiapello, analiza dyskursu współczesnego zarządzania, ograniczona swym zasięgiem do wybranych publikacji z zakresu job craftingu. Analizowane w pracy pojęcia, zjawiska i procesy zinterpretowane zostały w kategoriach współczesnej filozofii społecznej. Stały się one dla mnie punktem wyjścia do pogłębionej refleksji nad statusem i kondycją pracowników we współczesnym kapitalizmie, który za współczesnymi postoperaistami ujmowałam głównie w kategoriach kapitalizmu kognitywnego i pracy niematerialnej. Starałam się pokazać, że job crafting może być narzędziem służącym do sprywatyzowania i odpolitycznienia problemów świata pracy. Przegląd historii nauk o zarządzaniu skłonił mnie do przyjęcia tezy, że ich głównym celem jest wypracowanie schematów funkcjonowania w organizacji, które utrzymają postępowanie pracowników spójnym z imperatywem efektywności, nawet jeśli na poziomie deklaratywnym celem teorii jest „humanizowanie” środowiska pracy. Przydatnym ram interpretacyjnych dla tego zjawiska dostarczyła mi teoria „cywilizowania uprzedmiotowienia”.

The following work is devoted to the analysis of contemporary management discourse, with particular emphasis on publications in the field of job crafting/work transformation. The aim of the analysis was to show the broader cultural and political context in which the idea of ​​transforming work was created and to demonstrate that it fits perfectly into the new management ideology described by Luc Boltanski and Eve Chiapello in their work The New Spirit of Capitalism. However, the themes of the meaning of work and burnout mentioned in the introduction served to show that the very need to create job crafting indicates symptoms of the exhaustion of this paradigm. The methodology used was, following the example of Boltanski and Chiapello, an analysis of contemporary management discourse, limited in scope to selected publications in the field of job crafting. The concepts, phenomena and processes analyzed in the work were interpreted in terms of contemporary social philosophy. For me, they became a starting point for an in-depth reflection on the status and condition of employees in contemporary capitalism, which, following contemporary post-operaists, I viewed mainly in terms of cognitive capitalism and immaterial labor. I tried to show that job crafting can be a tool for privatizing and depoliticizing the problems of the world of work. A review of the history of management sciences led me to the thesis that their main goal is to develop patterns of functioning in organizations that will keep employees' behavior consistent with the imperative of efficiency, even if at the declarative level the goal of the theory is to humanize the work environment. The theory of civilizing objectification provided me with a useful interpretative framework for this phenomenon.