Postępowanie prowadzone przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego w związku z art. 178 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi

Przedmiotem niniejszej pracy jest analiza obecnego stanu prawnego oraz praktyki stosowania listy ostrzeżeń publicznych i postępowania wyjaśniającego w kontekście art. 178 ustawy o obrocie, wprowadzającego przestępstwo nieuprawnionego obrotu instrumentami finansowymi. W rozdziale pierwszym niniejszej pracy został scharakteryzowany art. 178 ustawy o obrocie, zarówno w brzmieniu obecnym, jak i historycznym, w celu wykazania jak kształtował się ten przepis. Następnie została przedstawiona jego analiza dogmatyczna, wraz z wyjaśnieniem najważniejszych pojęć. Rozdział drugi jest poświęcony liście ostrzeżeń publicznych i jej charakterystyce, popartej analizą ostrzeżeń widniejących na liście i skutkom, które ostrzeżenia te wywierają na podmioty rynku kapitałowego. Rozdział trzeci poświęcony jest charakterystyce postępowania wyjaśniającego, jego celom, gwarancjom i ich zagrożeniom dla podmiotów uczestniczących w tym postępowaniu. Autor pracy w niniejszym rozdziale zwrócił także uwagę na działania Komisji związane z wykrywaniem przestępstwa nieuprawnionego obrotu instrumentami finansowymi, a także wskazał inne uprawnienia Komisji realizowane w ramach postępowań karnych. Pracę kończą wnioski de lege lata oraz wnioski de lege ferenda odnoszące się do problemów polskiego rynku kapitałowego i pracy Komisji. Autor niniejszej pracy ogranicza analizę praktyczną jedynie do sfery przedsądowego postępowania z uwagi na to, że razem z intensywną zmianą rynku finansowego zmiany dotknęły głównie przedsądową część postępowania, tj. od momentu uzyskania informacji o zdarzeniu do momentu złożenia aktu oskarżenia do sądu powszechnego. Celem niniejszej pracy jest również przedstawienie propozycji dalszych zmian w prawie, mających na celu efektywniejsze i szybsze działanie organów publicznych w przypadku przestępstw związanych z obrotem instrumentami finansowymi.

The subject of this study is the analysis of the current state of the law and the practice of the application of the public warning list and the investigation in the context of Article 178 of the Financial Instruments Trading Act, introducing the offence of unauthorised trading in financial instruments. Chapter One of this thesis characterises Section 178 of the Financial Instruments Trading Act, both as it stands today and historically, in order to show how this provision has evolved. This is followed by a dogmatic analysis of it, with an explanation of the most important concepts. Chapter two is devoted to the public warnings list and its characteristics, supported by an analysis of the warnings appearing on the list and the effects that these warnings have on capital market entities. The third chapter is devoted to the characteristics of the investigation procedure, its objectives, its guarantees and their risks for the actors involved in this procedure. In this chapter, the author of the work also drew attention to the Polish Financial Supervision Authoritiy activities related to the detection of the crime of unauthorised trading in financial instruments, as well as indicated other powers of the Polish Financial Supervision Authority exercised in criminal proceedings. The work concludes with de lege lata conclusions and de lege ferenda conclusions relating to the problems of the Polish capital market and the work of the Polish Financial Supervision Authority. The author of this thesis limits the practical analysis to the sphere of pre-court proceedings only, due to the fact that, together with the intensive change of the financial market, the changes affected mainly the pre-court part of the proceedings, i.e. from the moment of obtaining information about the event until the moment of filing an indictment with the common court. The aim of this paper is also to propose further changes to the law with a view to more efficient and faster action by public authorities in the case of offences related to trading in financial instruments.