Młodzież niepełnosprawna na podkarpackim rynku pracy

Głównym celem rozprawy było rozpoznanie sytuacji młodych osób niepełnosprawnych na rynku pracy w województwie podkarpackim i identyfikacja jej uwarunkowań oraz ocena instrumentów lokalnej polityki zatrudnienia i aktywizacji zawodowej z perspektywy kluczowych potrzeb niepełnosprawnej młodzieży. W ramach rozprawy przeprowadzono pogłębione studia dokumentów źródłowych, danych statystycznych oraz literatury przedmiotu, przeprowadzono także badania empiryczne. Badania te obejmowały dwie grupy respondentów: młode osoby niepełnosprawne i ekspertów w dziedzinie aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych w województwie podkarpackim (przedstawicieli instytucji publicznych, organizacji pozarządowych i pracodawców). Łącznie przeprowadzono 24 wywiady pogłębione z ekspertami oraz 259 ankiet z młodymi osobami niepełnosprawnymi z terenu województwa podkarpackiego. Analizowane kwestie obejmowały m.in. ocenę potencjału regionalnego/lokalnego rynku pracy z perspektywy szans na zatrudnienie młodych osób niepełnosprawnych, uwarunkowania aktywności zawodowej młodych osób niepełnosprawnych, ocenę ich potencjału zawodowego, problemy i bariery doświadczane przez niepełnosprawną młodzież w wejściu na rynek pracy i w pracy oraz ocenę działań organizacji i instytucji wspierających aktywność zawodową młodych osób niepełnosprawnych. W rozprawie sformułowano również praktyczne rekomendacje pod adresem podmiotów publicznych na poziomie centralnym i lokalnym, mające na celu wypracowanie bardziej skutecznego systemu działań na rzecz zwiększenia dostępu młodych osób niepełnosprawnych do pracy.

The main objective of the thesis is to analyse the situation of young disabled people in the labour market in the Podkarpacie region and explore its determinants, as well as to evaluate local employment policy instruments from the perspective of the key needs of young people with disabilities. The thesis involves in-depth studies of documents, statistical data and the body of research on the subject. The research carried out in the thesis encompasses the analysis of a survey conducted on the group of 259 young disabled people living in the Podkarpacie region and 24 in-depth interviews with the representatives of governmental and non-governmental institutions involved in employment policy and education, as well as employers of disabled youth. The analysed issues include the evaluation of the potential of regional/local labour market from the perspective of employability of young disabled people, factors determining the level of their economic activity, evaluation of their career potential, problems and barriers experienced by disabled youth entering the labour market and evaluation of the role of local organizations and institutions in supporting employment of young disabled people. The thesis also includes practical recommendations for central and local institutions aimed at developing a more effective system which would help to increase the access to employment for young disabled people.