USTAWOWE PRAWO PIERWOKUPU NIERUCHOMOŚCI ROLNYCH W POLSCE - ASPEKTY PRAWNE I PRAKTYCZNE

Niniejsza praca magisterska podejmuje problematykę ochrony własności nieruchomości rolnych oraz jednego z elementów kształtowania ustroju rolnego w Polsce, jakim jest ustawowe prawo pierwokupu nieruchomości rolnych. Ta instytucja stanowi duże wyzwanie dla płynnego obrotu nieruchomościami rolnymi, a także znaczące utrudnienie dla stron umowy sprzedaży nieruchomości, wydłużając całą procedurę przeniesienia własności gruntu na nabywcę lub często także blokując transakcję- w sytuacjach wykonania prawa pierwokupu przez uprawnionego. W takim wypadku prawo pierwokupu uniemożliwia właścicielowi skuteczne rozporządzanie swoją własnością, gdyż nie może on zbyć przysługującego prawa wybranemu przez siebie podmiotowi, dlatego też instytucja ta jest tak ważna z punktu widzenia obrotu nieruchomościami rolnymi w Polsce. Głównym aktem prawnym regulującym ustawowe prawo pierwokupu nieruchomości rolnych jest ustawa z dnia 11 kwietnia 2003 roku o kształtowaniu ustroju rolnego, natomiast w przypadku braku odpowiednich przepisów szczególnych, zastosowanie znajdą także regulacje kodeksu cywilnego. Dodatkowo istnieje szereg innych aktów prawnych, które uzupełniają treść ustawowego prawa pierwokupu nieruchomości rolnych, nadając mu zakres przedmiotowy oraz podmiotowy. Zdecydowanie najsilniejszym podmiotem, któremu przysługuje prawo pierwokupu w przypadku sprzedaży nieruchomości rolnych jest Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, będąc zarazem najbardziej kontrowersyjnym dla doktryny uprawnionym, ze względu na zakres i szerokość swoich uprawnień. Spoglądając na statystyki wykonywania prawa pierwokupu przez uprawnionych oraz mając na uwadze stopień w jakim instytucja ta spowalnia i utrudnia obrót nieruchomościami rolnymi, powstaje zasadnicze pytanie stawiane również przez doktrynę- czy ustawowe prawo pierwokupu nieruchomości rolnych w obecnym kształcie jest zasadne.