Licencja
Mikrokosmos sanatorium jako PRL-owski obraz utraconych elit. Analiza źródłoznawcza Opowieści z Davos Bogdana Ruthy
Abstrakt (PL)
Tekst jest analizą „Opowieści z Davos” Bogdana Ruthy w perspektywie poszukiwania obrazu elit społecznych i jak kreowany był ich obraz w PRL. Przedstawia wyzwania metodyczne badania dzieł literatury pięknej jako źródła historycznego i problem użyteczności tego rodzaju źródeł dla historii dwudziestego wieku. Podnosi, że przydatność zależy od kontekstu historycznego jak np. działanie cenzury, oraz tematyki badawczej. W pracy wykorzystywane jest pojęcie tekstu sanatoryjnego, które określa gatunkową przynależność utworu i pomaga w usytuowaniu go w odniesieniu do „Czarodziejskiej Góry” Tomasza Manna. Przedstawiona biografia i twórczość autora ukazuje istniejącą zależność między faktami z jego życiorysu a dominującymi tematami utworów. Zarysowuje funkcjonowanie relacji wewnątrz społeczności sanatoryjnej w zależności od płci, narodowości, pełnionej funkcji i hierarchii towarzyskiej, przy czym część tych zależności wynika z intencjonalnego założenia autora utworu, a część (w stosunku do płci) z prawdopodobnie bardziej nieświadomych działań pisarskich. Pozwala to zrekonstruować wykreowany obraz elit jako kompensację utraty.